BIP - Starostwa Powiatowego w Łomży

Na podstawie art.4 ust.1 oraz art.12 pkt 4 i 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (Dz.U. tekst jednolity z 2001 r. Nr 142, poz.1592 z późn. zm. z 2002 r. Dz.U. Nr 23 poz.220, Nr 62 poz.558, Nr 113 poz.984, Nr 200 poz.1688, Nr 214 poz.1806) Rada Powiatu uchwala, co nastepuje:
§ 1. Przyjmuje się Strategię Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Łomżyńskiego do 2015 roku, stanowiącą załącznik do niniejszej uchwały.
§ 2. Szczegółowe zasady realizacji Strategii Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Łomżyńskiego określi Zarząd Powiatu.
§ 3. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu.
§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.


Wiceprzewodnicząca Rady
Irena Zofia PRZYBYLAK



Załącznik do Uchwały Nr VII/40/03
Rady Powiatu Łomżyńskiego
z dnia 2.09.2003 r.


















STRATEGIA
ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
POWIATU ŁOMŻYŃSKIEGO
DO 2015 ROKU

zrealizowana w ramach
Programu Rozwoju Instytucjonalnego
Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich










Starostwo Powiatowe w Łomży, 2003 r.

SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE ........................................................................................................ 4
I. ANALIZA SWOT ................................................................................................... 6
II. WIZJA POWIATU ................................................................................................. 20
III. MISJA POWIATU .................................................................................................. 22
IV. STRUKTURA CELÓW STRATEGII ................................................................ 23
V. CELE STRATEGICZNE I SZCZEGÓŁOWE ............................................... 28
Cel strategiczny nr 1: Zachowanie i ochrona zasobów środowiska naturalnego ze szczególnym uwzględnieniem Biebrzańskiego Parku Narodowego i Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi .............................................................................. 28
Cel szczegółowy nr 1.1.Zachowanie wysokich walorów przyrodniczych i krajobrazowych 29
Cel szczegółowy nr 1.2.Efektywna gospodarka odpadami 29
Cel szczegółowy nr 1.3.Racjonalne gospodarcze wykorzystanie zasobów przyrodniczych i krajobrazowych 30
Cel strategiczny nr 2:Sprawne zarządzanie ochroną środowiska ........................................................... 30
Cel szczegółowy nr 2.1.Rozwój systemu ochrony przyrody 30
Cel szczegółowy nr 2.2.Wspieranie działań proekologicznych podejmowanych przez organizacje pozarządowe 30
Cel szczegółowy nr 2.3.Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców 31
Cel strategiczny nr 3:Powiat łomżyński wspierający lokalną przedsiębiorczość i tworzący warunki do rozwoju gospodarczego zapewniającego miejsca pracy poprzez rozwój i modernizację rolnictwa ........................................................................................... 31
Cel szczegółowy nr 3.1.Wykorzystanie potencjału gospodarki powiatu 32
Cel szczegółowy nr 3.2.Wykreowanie marki i produktów regionalnych 32
Cel szczegółowy nr 3.3.Wspieranie i inicjowanie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw 32
Cel szczegółowy nr 3.4.Utworzenie i wspieranie systemem pożyczek, gwarancji kredytowych i poręczeń wzajemnych dla sektora MŚP 33
Cel szczegółowy nr 3.5.Kształtowanie postaw przedsiębiorczych wśród mieszkańców powiatu 33
Cel szczegółowy nr 3.6.Budowa całorocznej infrastruktury turystycznej 33
Cel szczegółowy nr 3.7.Stworzenie i wdrożenie programu turystycznego usług 34
Cel szczegółowy nr 3.8.Rozwój przetwórstwa rolno-spożywczego 34
Cel strategiczny nr 4:Sprawne zarządzanie w samorządach gminnych powiatu łomżyńskiego i samorządzie powiatowym ................................................................................ 35
Cel szczegółowy nr 4.1.Poprawa stanu technicznego dróg 35
Cel szczegółowy nr 4.2.Rozwój infrastruktury komunalnej 35
Cel szczegółowy nr 4.3. Stworzenie warunków do skutecznego zarządzania powiatem 36
Cel szczegółowy nr 4.4.Stworzenie warunków do skutecznej promocji i rozwoju powiatu 36
Cel strategiczny nr 5Podniesienie jakości życia mieszkańców .......................................................... 37
Cel szczegółowy nr 5.1.Rozwój edukacji i oświaty, kultury fizycznej oraz sportu 37
Cel szczegółowy nr 5.2.Rozwój lokalnej kultury powiatu 38
Cel szczegółowy nr 5.3.Pełne zaspokojenie potrzeb zdrowotnych mieszkańcom powiatu 38
Cel szczegółowy nr 5.4.Poprawa bezpieczeństwa społecznego 39
Cel strategiczny nr 6Kreowanie partnerstwa lokalnego ..................................................................... 40
Cel szczegółowy nr 7.1.Rozwój i aktywizacja organizacji społecznych i innych organizacji pozarządowych 40
Cel szczegółowy nr 7.2.Rozwój współpracy międzyregionalnej i międzynarodowej 40
VI MONITORING REALIZACJI STRATEGII ROZWOJU POWIATU....... 41
Lista członków Zespołu OpracowującegoStrategię Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Łomżyńskiego ........................ 42








Sprawna i efektywnie funkcjonująca administracja publiczna jest jednym z najważniejszych czynników sprzyjających przezwyciężaniu problemów rozwojowych oraz aktywizacji gospodarczej, a co za tym idzie tworzeniu zatrudnienia pozarolniczego na obszarach wiejskich. Dlatego też, w ramach finansowanego ze środków pożyczki Banku Światowego „Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich”, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji realizuje komponent B-3: „Rozwój Instytucjonalny Administracji Lokalnej i Regionalnej”. Jego celem jest podniesienie poziomu sprawności i efektywności administracji publicznej w jednostkach administracji lokalnej i regionalnej.
W marcu 2001 roku powiat łomżyński został zakwalifikowany do Programu Rozwoju Instytucjonalnego, którego celem jest przede wszystkim podniesienie efektywności działania jednostek administracji publicznej w zakresie:
świadczenia usług publicznych;
stymulowania rozwoju społeczno-gospodarczego
umiejętność wykorzystania funduszy UE
ustanowienia standardów etyki w działaniu administracji publicznej.
Należy podkreślić, iż jest to znaczący sukces powiatu oraz wszystkich samorządów gminnych z jego terenu. W skali kraju PRI obejmuje bowiem 3 powiaty z 22 gminami z terenu województwa podlaskiego, małopolskiego i zachodniopomorskiego.
Udział w Programie Rozwoju Instytucjonalnego pozwoli władzom powiatu między innymi na opracowanie powiatowego banku informacji gospodarczej, strategii zrównoważonego rozwoju powiatu łomżyńskiego do 2015 roku oraz ponadlokalnego programu gospodarczego, który z kolei pomoże w zaangażowaniu większej ilości podmiotów w jego realizację.
Realizacja PRI przyczyni się przede wszystkim do:
wdrożenia nowoczesnych zasad zarządzania zasobami ludzkimi w administracji publicznej
podniesienia poziomu świadczenia usług publicznych
doskonalenia procedur działania administracji samorządowej
wykształcenia modelowego systemu komunikacji z mieszkańcami, organizacjami społecznymi, pozarządowymi i lokalnymi przedsiębiorcami
Obecnie Powiat Łomżyński jest w trakcie realizacji II etapu wdrożenia Programu Rozwoju Instytucjonalnego, którego koniec przewidziany został w styczniu 2004 roku.





Harmonogram prac nad strategią rozwoju powiatu łomżyńskiego

Etap prac Termin
Faza wstępna Utworzenie Zespołu Opracowującego Strategię Rozwoju PowiatuOpracowanie profilu powiatu łomżyńskiegozebranie informacjianaliza informacjiopracowanie wniosków z analizykonfrontacja analizy powiatu z konsultantem PRI i weryfikacja wniosków kwiecień 2003 r.kwiecień/maj 2003 r.
Faza zasadnicza:I warsztat poświęcony opracowaniu Strategii Rozwoju Powiatu Łomżyńskiego:przedstawienie struktury Strategii Rozwoju, omówienie jej poszczególnych elementów i harmonogramu opracowaniasesja warsztatowa – określenie wizji rozwoju powiatuprezentacja diagnozy stanu powiatu – profil powiatusesja warsztatowa – określenie słabych i mocnych stron powiatu – analiza SWOTokreślenie celów strategicznych rozwoju powiatudyskusja nad dalszym tokiem prac nad strategiąOpracowanie założeń do Strategii Rozwoju Powiatu Łomżyńskiegoopracowanie wstępnej Strategii z I warsztatukonfrontacja wstępnej Strategii Rozwoju Powiatu z konsultantem PRIweryfikacja opracowanej wstępnej Strategiiopracowanie końcowego materiałuII warsztat poświęcony opracowaniu Strategii Rozwoju Powiatu Łomżyńskiego maj 2003 r.maj 2003 r.czerwiec 2003 r.
Zakończenie Uchwalenie Strategii Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Łomżyńskiego do 2015 roku przez Radę Powiatu





Metodyka prac nad Strategią Powiatu Łomżyńskiego obejmowała:

zebranie i opracowanie informacji o powiecie łomżyńskim
analizę zebranych informacji z I warsztatu zorganizowanego przez konsultantów Programu Rozwoju Instytucjonalnego i ekspertów z Małopolskiej Szkoły Administracji Publicznej Akademii Ekonomicznej w Krakowie
określenie podstaw i założeń strategii











Wstępna analiza strategiczna, czyli identyfikacja stymulatorów i ograniczeń rozwoju powiatu łomżyńskiego została dokonana przez członków Zespołu Opracowujących Strategię Powiatu Łomżyńskiego w oparciu o analizy eksperta Programu Rozwoju Instytucjonalnego i dane pochodzące z profilu powiatu łomżyńskiego.

Analiza strategiczna powiatu łomżyńskiego, która została przeprowadzona metodą SWOT posłużyła Zespołowi Opracowującego Strategię do identyfikacji stymulatorów i ograniczeń rozwoju powiatu.

Analiza SWOT identyfikuje oraz ocenia mocne i słabe strony społeczności oraz przyszłe szanse i zagrożenia wynikające z wpływu otoczenia i zmian w nim zachodzących. Procedura związana z analizą SWOT wymaga umiejętności przywódczych i administracyjnych oraz fachowości. Jest ona cennym narzędziem w procesie grupowego samouczenia. Ponadto pomaga ona w ustaleniu obiektywnej perspektywy, której jednostki mogą nie dostrzegać z powodu własnych interesów. Dla analizy SWOT dla powiatu łomżyńskiego wykorzystano poniższy diagram:












Wewnętrzne:

Mocne stronyZalety społeczności, zasoby: ludzkie, środowiska, finansowe dostępne w rozwiązywaniu problemów. Elementy przewagi nad innymi Słabe stronyObecnie istniejące problemy i bariery, przeszkody do podjęcia działań, brakujące elementy
SzanseZmiany w otoczeniu sprzyjające naszym działaniom, konkretne zyski, możliwi partnerzy ZagrożeniaNegatywne skutki uboczne działań, próba przewidzenia nieoczekiwanych skutków, zagrożenia i rozwiązania, których należy unikać

Zewnętrzne:


Elementy otoczenia powiatu


























Źródło: Strategie rozwoju gospodarczego miast i gmin, praca zbiorowa pod red. Daniela C. Wagnera, Warszawa 1999, s. 25



Wyniki prac warsztatowych nad identyfikacją otoczenia wewnętrznego i zewnętrznego powiatu łomżyńskiego przedstawia poniższe zestawienie.





Mocne strony Słabe strony
ŁAD EKOLOGICZNY
brak uciążliwych dla środowiska przyrodniczego zakładów przemysłowych;niewielkie zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego i wód powierzchniowychznaczna ilość składowisk odpadów stałych braki w technicznej infrastrukturze proekologicznejniewłaściwe gospodarowanie gnojowicą brak zbiorników małej retencji
znaczna powierzchnia w powiecie parków (Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi i Biebrzański Park Narodowy), obszarów chronionego krajobrazu, rezerwatów przyrody i użytków ekologicznychpołożenie powiatu na terenie „Zielonych Płuc Polski”sąsiedztwo z atrakcyjnymi regionamiduży zasób zwierzyny łownej, runa leśnegozbiorniki wodne tj. występowanie wód powierzchniowych płynących (np. Narew, Pisa, Biebrza) występowanie dzikich wysypiskobniżona jakość wód Narwi (III klasa z uwagi na stan sanitarny) ograniczająca możliwość jej rekreacyjnego zagospodarowaniaDolina rzeki Narwi i Pisy a także Otulina Biebrzańskiego Parku Narodowego wymagająca bezwzględnej ochrony przed zmianą sposobu zagospodarowaniazłe warunki glebowe (klasa V i VI)zabudowa terenów nadrzecznych degradująca walory krajobrazowe i przyrodniczeniewielka ilość surowców mineralnych
c. d. Mocne strony Słabe strony
ŁAD EKOLOGICZNY
duże zainteresowanie społeczeństwa i władz poprawą stanu środowiskafunkcjonowanie Muzeum Przyrody w Drozdowie oraz stowarzyszeń typu „Łoś”, Towarzystwa Naukowego im. Wagów
możliwość pozyskiwania środków zewnętrznych przez samorządy na inwestycje ekologiczne brak konsekwentnego egzekwowania przepisów dotyczących ochrony środowiskaograniczone możliwości finansowania inwestycji ekologicznych
Szanse Zagrożenia
budowa i rozbudowa przyzagrodowych oczyszczalni ścieków, zbiorników na gnojowicęwalory przyrodnicze i kulturowerelatywnie dobry stan środowiska naturalnego, położenie powiatu poza negatywnym oddziaływaniem przemysłowych zanieczyszczeńzmiany procesów produkcyjnych (nowoczesne i bezpieczne ekologicznie technologie) oraz minimalizacja zużycia surowców naturalnych i emisji zanieczyszczeń do środowiska przyrodniczegoracjonalna gospodarka odpadami stałymisłabo rozwinięty przemysł szkodliwy dla środowiskac.d.Szanse potencjalne zagrożenie ekologiczne dla wód rzeki Narew spowodowane zanieczyszczeniem zbiornika Siemianówkatranzyt przez teren powiatu materiałów niebezpiecznych dla środowiskaelektrownie atomowe na Litwie i Białorusibrak czytelnych i spójnych przepisówduża przepuszczalność wodna glebkonieczność zapewnienia wkładu własnego warunkującego korzystanie ze środków pomocowychZagrożenia
ekologizacja procesów rozwoju powiatu, tj. powszechne uwzględnianie uwarunkowań przyrodniczych w sterowaniu procesami rozwoju społeczno-gospodarczego oraz zagospodarowania przestrzeni
ŁAD GOSPODARCZY
Mocne strony Słabe strony
grupa nowoczesnych zakładów w przetwórstwie rolno-spożywczym, drzewnym i produkcji materiałów budowlanych;duża ilość terenów pod inwestycjeduża mobilność produkcyjna ludności powiatuświadomość konieczności tworzenia mechanizmów wsparcia dla przedsiębiorczościdobre warunki do towarowej produkcji rolnej na obszarze powiatu w szczególności produkcji mleka i ziemniaka relatywnie dobra struktura agrarna gospodarstw rolnych w powieciedobrze zorganizowany system skupu płodów rolnych (mleka i ziemniaka)c.d.Mocne strony niski poziom rozwoju gospodarczego powiatudominacja obszarowa małych i średnich przedsiębiorstw jedynie w okolicach miasta Łomży (gmina Łomża, Śniadowo i Piątnica)słabe powiązanie gospodarstw rolnychz jednostkami przemysłu spożywczego i handlem hurtowymniedostatek miejscowego kapitałumała atrakcyjność inwestycyjna powiatu ze względu na położenie i zaniedbania w infrastrukturzeniewystarczające wyposażenie w sieć kanalizacyjną i wodociągowąniski stopień samozorganizowania przedsiębiorców w samorządzie gospodarczym i organizacjach pracodawcówmało chłonny rynek zbytu na towary i usługibrak mechanizmów wsparcia dla potencjalnych inwestorówSłabe strony
niewielka działalność pozarolnicza rolnikówbrak środków własnych na modernizację obiektów i technologii rolnychniewykorzystane możliwości rolniczej produkcji proekologicznejniedostateczny rynek zbytu na płody rolneniedostateczna ilość specjalistycznych gospodarstw rolnychniskie dochody rolniczeutajone bezrobocie na wsi niekorzystna struktura demograficzna ludności rolniczej (starzenie się społeczeństwa)
dogodny układ komunikacyjny powiązany z systemem transportu krajowego i międzynarodowegoniewielka odległość od Warszawy i Białegostokuistniejący lokalny potencjał wykonawczy w zakresie utrzymania i budowy drógistniejący gazociąg magistralny zła jakość nawierzchni drógbrak wystarczających środków finansowych w budżetach samorządów na inwestycje infrastrukturalneniewystarczająco rozbudowana sieć gazowaniewielka ilość gospodarstw rolnych wyposażonych w kanalizację i indywidualne oczyszczalniebrak komunikacji kolejowej
promocyjny wpływ Biebrzańskiego Parku Narodowego i Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwiprzebieg przez teren powiatu ważnych szlaków turystycznych na trasie: Centralna Polska – Pojezierze Mazurskie i Suwalskieniezła baza i warunki wyjściowe do rozwoju turystykimożliwość uprawiania różnych form turystykic.d.Mocne strony słaby system promocji i informacji turystycznejbrak zróżnicowanej całorocznej i konkurencyjnej oferty turystycznej niewielkie wykorzystanie nowoczesnych technologii informatycznych dla celów rozwoju powiatuSłabe strony
wzrastające zainteresowanie mieszkańców rozwojem turystyki i agroturystykiobszary z zachowanym tradycyjnym wiejskim krajobrazem rolniczym i kulturowym duży wpływ warunków pogodowych na wykorzystanie bazy turystycznej regionusłabe zagospodarowanie istniejących szlaków turystycznych i powiązań między nimisłabe rozpropagowanie turystyczne regionuniedostatecznie wykorzystane walory turystyczne Biebrzańskiego Parku Narodowego i Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwiniedostosowanie do potrzeb rozwojowych infrastruktury turystycznej i rekreacyjnejniedostateczna baza turystyczna i agroturystycznabrak dostatecznego wykształcenia i wiedzy w zakresie rozwoju agroturystyki
przyjazna i kompetentna administracja publiczna brak lokalnych zasobów finansowych na inwestycje turystyczneniskie dochody budżetów lokalnychbrak optymalizacji lokalizacji i kosztów inwestycji proekologicznychmałe doświadczenie pracowników samorządowych w zakresie uczestnictwa we wspólnych programach europejskich
Szanse Zagrożenia
ŁAD GOSPODARCZY
tranzytowe położenie Subregionu Łomżyńskiego (wpływ drogi VIA BALTICA)wykorzystanie istniejącego potencjału intelektualnegowspółpraca dwóch powiatów (grodzkiego i ziemskiego) na rzecz rozwoju gospodarczegowydzielenie podregionu łomżyńskiego w kategorii statystycznej NUTS-3wykorzystanie środków z UE do rozwoju obszarów wiejskichintegracja gmin powiatu wokół działań prorozwojowych większy napływ turystów po przystąpieniu Polski do UEeksport produktów rolno-spożywczych wykorzystanie obszarów chronionych w organizowaniu turystyki przyrodniczo-poznawczejstabilna polityka rolnawykorzystanie produkcji rolniczej i przetwarzanie żywności dla potrzeb turystyki – kuchnia regionalnapoprawa estetyki gospodarstw wiejskichrozwój infrastruktury turystycznej i hotelowo-gastronomicznej oraz bazy wypoczynku i rekreacji nad wodąpropagowanie zdrowego stylu życiac.d.Szanseaktywne działania Łomżyńskiej Izby Przemysłowo-Handlowej, Cechu Rzemiosł Różnych, miejscowych uczelni wyższych oraz Agencji Rozwoju Regionalnego i samorządów na rzecz samorozwoju ziemi łomżyńskiejtranzytowe położenie powiatu w zakresie transportu drogowegoprzebieg przez teren powiatu ważnych szlaków turystycznychwzrost ruchu turystycznegowykorzystanie Łomży jako ośrodka funkcjonowania placówek naukowych, szkolnictwa wyższego oraz organizacji działających na rzecz rozwoju regionuwysoka pozycja powiatu łomżyńskiego wśród powiatów województwa podlaskiego oraz Związku Powiatów Polskichrozwój nowoczesnej sieci telefonicznej i wprowadzenie nowych technologii przyczyni się do aktywizacji gospodarczej powiatupopyt na produkcję przemysłu rolno-spożywczego, drzewnego i materiałów budowlanych niewystarczająca zdolność do przyjęcia środków pochodzących z funduszy unijnychnie przystąpienie Polski do UEniestabilna polityka państwa, w tym rolnabrak aktywnej polityki regionalnej Polski i samorządu wojewódzkiego dla rozwoju przedsiębiorczości i ograniczania bezrobocia na obszarach wiejskichmożliwość wystąpienia zjawisk recesji gospodarczejutrudnienia w transporcie drogowym przy braku poprawy stanu technicznego drógcałkowita likwidacja przewozów towarowych relacji Śniadowo-Łomżabrak współdziałania podmiotów mających wspierać rozwój regionalny na rzecz wykorzystania przez MŚP w regionie zasobów turystycznychzły stan infrastruktury na obszarach wiejskichniski poziom przedsiębiorczości na obszarach wiejskichniskie zainteresowanie inwestowaniem na terenach wiejskich ze strony monopolistów sieciowych (gazownictwo, energetyka)wysoka konkurencja na rynkuspadek koniunktury na europejskich rykach międzynarodowychZagrożeniamała klarowność przepisów prawnych oraz informacyjnych inwestowania w Polsceproblemy ze stworzeniem konkurencyjnej oferty turystycznej i wypromowaniem markowego produktu turystycznegoczęść zasobów dziedzictwa kulturowego ma znaczenie lokalnezmiany potrzeb społeczeństwarestrykcja fiskalna państwabrak gwarancji państwa w handlu ze Wschodemnadprodukcja w rolnictwie polskim i europejskim oznaczająca trudności w zbycie płodów rolnychsłaby napływ kapitału zewnętrznegowysoka konkurencja na rynku
c.d.Szanse Zagrożenia
popyt na zdrową żywność produkowaną metodami ekologicznymibliskość powiatu z krajami byłego Związku Radzieckiegostabilizacja politycznaposiadanie własnych zasobów ludzkich zdolnych do programowania i zarządzania środkami Funduszy Strukturalnych tworzenie rolniczych grup producenckichzalesianie gruntów nieprzydatnych rolnictwupodnoszenie poziomu wykształcenia pracowników samorządowych w zakresie korzystania z funduszy pomocowych
Mocne strony Słabe strony
12) ŁAD SPOŁECZNY
nadwyżka siły roboczejtania siła roboczac.d.Mocne strony utrzymujące się bezrobocie na wsiemigracja wykwalifikowanej kadry zawodowej młodzieżyniekorzystna struktura wiekowa – starzenie się populacjiniski poziom życia mieszkańców szczególnie ludzi zamieszkałych na wsiniska aktywność społeczna i przedsiębiorczość mieszkańcówbrak ofert pracy dla niepełnosprawnychSłabe strony
doświadczony personel lekarski i pielęgniarskiniski procentowy udział pracowników administracji do całego personelu bliska współpraca ze Szpitalem Wojewódzkim w Łomży, realizującym świadczenia II stopnia referencyjnego i Wojewódzką Stacją Pogotowia Ratunkowego w Łomżyrozmieszczenie przychodni i ośrodków zdrowia umożliwiający stosunkowo dobry dostęp do opieki medycznejpoprawa dostępności usług medycznych poprzez wydłużenie czasu pracy w większości przychodni brak szczegółowych danych epidemiologicznych i statystycznychbrak kontroli jakościstosunkowo wąski profil usługprzerost kadry lekarskiej w niektórych specjalnościach (pediatrzy), niski procentowo udział lekarzy rodzinnych do pozostałego personelu lekarskiegozła struktura zatrudnienia w służbie zdrowiazaprzestanie kształcenia pielęgniarekbrak sieci komputerowej w poszczególnych przychodniach pozwalający na szybki przepływ informacjiwysokie koszty eksploatacji budynkówbrak w niektórych obiektach infrastruktury (kanalizacja zbiorcza, wodociąg)trudności w dostępie do służby zdrowia w miejscowościach wiejskich
znaczna ilość istniejących zespołów artystycznych oraz imprez kulturalnych, z Festiwalem Muzycznych Dni „Drozdowo-Łomża”silne więzi rodzinnewielopokoleniowośćreligijnośćróżnorodność kulturowa społeczności lokalnej pogarszający się stan techniczny obiektów zabytkowychniedostateczna baza danych dotycząca dóbr kultury w powieciebrak partnerstwa lokalnego
c.d. Mocne strony Słabe strony
ŁAD SPOŁECZNY
dobra istniejąca baza lokalowa oświatyzróżnicowana oferta szkolnictwa średniegorozwinięta edukacja przez sportmożliwość bezpłatnego korzystania z usług psychologiczno-pedagogiczno-logopedycznychdobrze wykształcona i ustawicznie podnosząca swe kwalifikacje kadra pedagogiczna niewystarczająca baza sportowaniewystarczające środki na kulturę fizycznąbrak sponsoringu dla zespołów sportowych i utalentowanej młodzieży brak środków na zajęcia pozalekcyjne dla młodzieżyniski współczynnik scholaryzacjiniewykorzystane możliwości rozwojowe uczniów uwarunkowane zaniedbaniem środowiskowymniedoinwestowanie oświatyubożenie społeczeństwa, duża liczba osób korzystających z pomocy socjalnejniewystarczająca liczba specjalistycznych domów pomocy społecznejbrak wystarczających środków na udzielenie pomocy społeczne dla mieszkańców powiatuduży procent osób niepełnosprawnychniedobór miejsc w domach starościbrak noclegowni i jadłodajni dla osób najuboższychniewystarczające środki dla rodzin wielodzietnychbrak promocji zdrowego trybu życia
Szanse Zagrożenia
ŁAD SPOŁECZNY
dodatkowe środki z budżetu Wojewody oraz gmin na promocję zdrowia i profilaktykęnacisk rządu na wiodącą rolę lecznictwa podstawowegomożliwość dalszej współpracy z dotychczasowymi odbiorcami usług (pacjentami)działalność organizacji pozarządowych skupionych w ramach centrum Usług Socjalnych brak dostosowania do przemianniestabilna polityka państwabrak kompletnego modelu finansowania podstawowej opieki zdrowotnejkrótkoterminowa umowa z funduszem zdrowia eliminująca możliwość długoterminowej polityki finansowej, zaciągania długoterminowych kredytówkonkurencja prywatnych praktyk lekarskich


Wnioski z profilu powiatu łomżyńskiego oraz wyniki przeprowadzonej analizy SWOT, której celem jest przewidzenie zmian w otoczeniu, umiejętnie wykorzystanie szans na podstawie mocnych stron i unikaniu przyszłych zagrożeń, wskazują na następujące najważniejsze negatywne zjawiska, wpływające na dalszy rozwój powiatu:
niekorzystne zjawiska demograficzne (starzenie się populacji, emigracja ludzi młodych i wykształconych),
struktura wykształcenia oraz niska aktywność społeczna i przedsiębiorczość mieszkańców powiatu – jako kluczowa bariera rozwoju gospodarczego powiatu
zbyt mały lokalny rynek zbytu i niskie dochody budżetów gmin jako bariera w rozwoju gospodarki powiatu
słaba dotychczas promocja powiatu jako czynnik ograniczający rozwój gospodarki w powiecie
słabe warunki glebowe dla produkcji rolnej (klasa V i VI) – jako istotna bariera efektywnej produkcji rolnej
słaby stan infrastruktury technicznej, szczególnie dróg publicznych oraz niski stopień zwodociągowania i kanalizacji, nierozwiązany problem gospodarki odpadami i oczyszczania ścieków – jako bariera poprawy warunków bytowych mieszkańców powiatu oraz przyciągania inwestorów zewnętrznych
brak pasażerskich połączeń kolejowych
niedostateczne zagospodarowanie turystyczne, głównie brak oferty inwestycyjnej zagospodarowania turystycznego oraz nieumiejętne wykorzystanie walorów przyrodniczych – jako główny czynnik ograniczający rozwój turystyki
brak odpowiedniej bazy oraz znanego markowego produktu turystycznego jako bariera dla rozwoju turystyki
utrzymujące się na wysokim poziomie bezrobocie, szczególnie wśród ludzi młodych i rolników oraz niski poziom życia mieszkańców stanowią istotną barierę dla rozwoju społecznego powiatu
brak ekspansywnych dużych przedsiębiorstw, trudna sytuacja ekonomiczno – finansowa firm – jako bariera rozwoju przemysłu powiatu
mała skala produkcji rolnej oraz malejące przychody rolnicze, technologiczne zacofanie rolnictwa oraz niska jakość produkcji w większości gospodarstwach rolnych ze względów technologicznych – jako główne bariery rozwoju wsi i rolnictwa
brak zlokalizowanej na terenie powiatu bazy pomocy społecznej
słaba baza oświatowa, szczególnie w zakresie obiektów sportowych oraz wyposażenia w najnowszy sprzęt komputerowy
zbyt powolne dostosowywanie się struktury wykształcenia mieszkańców do wyzwań rynku pracy
nasilenie konkurencji ba rynku produktów oraz konkurencji między regionami, powiatami i gminami, brak lokalnego kapitału i nikły napływ kapitału zewnętrznego albo jego brak – jako najbardziej znaczące zewnętrzne zagrożenia rozwoju gospodarczego powiatu.

Analiza SWOT wskazuje również na następujące najważniejsze pozytywne zjawiska wpływające na rozwój powiatu. Są to:
Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi, Biebrzański Park Narodowy oraz różnorodność kulturowa, zabytki kultury a także liczne zespoły artystyczne i imprezy kulturalne – jako produkt turystyczny i podstawa rozwoju turystyki oraz agroturystyki
czystość i walory środowiska jako podstawa dynamicznego rozwoju produkcji ekologicznej żywności i rozwoju przemysłu rolno-spożywczego oraz drzewnego
liczące się zasoby taniej siły roboczej jako czynnik sprzyjający lokalizacji inwestycji o dużej pracochłonności
potencjał przemysłu rolno-spożywczego oraz tradycje w tym sektorze jako wiodący element rozwoju powiatu łomżyńskiego
stopień rozwoju szkolnictwa wyższego w regionie jako podstawa realizacji programu intensywnego wzrostu poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych mieszkańców powiatu.





















Najkrócej stworzoną wizję rozwoju powiatu łomżyńskiego można ująć zdaniem „powiat naszych oczekiwań”.
Przy formułowaniu wizji powiatu łomżyńskiego punktem wyjścia były zapisy przyjęte podczas I warsztatu członków opracowujących Strategię Powiatu. Wspólna praca nad wizją pozwoliła zwiększyć zaangażowanie członków oraz ustalić jednolity kierunek działania. Zapisy te zostały rozwinięte i uzupełnione w toku dalszych prac zespołu.

Wizja powiatu łomżyńskiego do 2015 roku:













poziom rozwoju powiatu łomżyńskiego mierzony poziomem warunków życia społeczeństwa, wielkością bezrobocia i dochodami mieszkańców powiatu, zbliżony do średniej krajowej

wielofunkcyjna struktura gospodarki powiatu łomżyńskiego, z wiodącym przetwórstwem rolno-spożywczym, przemysłem drzewnym i budowlanym

wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich, gdzie mieszkańcy powiatu posiadają możliwości i umiejętności osiągania dochodów z działalności pozarolniczej

rolnictwo bardziej nowoczesne technologicznie, bardziej efektywne i zgodne z warunkami agroekologicznymi powiatu





wyróżniający się wysokowyspecjalizowanym przetwórstwem rolno-spożywczym ze specjalizacją produkcji markowych produktów, charakterystycznych dla specyfiki powiatu

posiadający sprawny, dostosowany do standardów Unii Europejskiej i w pełni zabezpieczający potrzeby system infrastruktury technicznej (obejmujący kanalizację, wodociągi, oczyszczalnie ścieków, system gospodarki odpadami, gazyfikację)

wspierający lokalne tradycje kulturalne, twórców, działaczy ludowych i ośrodki kultury

wspierający wszelkie działania służące zatrudnieniu i samozatrudnieniu z jednoczesnym kreowaniem postaw przedsiębiorczych i tworzenia przyjaznych warunków

posiadający usługi o zróżnicowanym sektorze, zaspakajające potrzeby mieszkańców i gości, z udziałem rzemiosła i rękodzieła

dysponujący sprawnym systemem obsługi mieszkańców: z odpowiednią opieką zdrowotną, opieką społeczną i poczuciem bezpieczeństwa socjalnego, zaspokajający zróżnicowane potrzeby mieszkaniowe i edukacyjne na wszystkich szczeblach, z wyższymi uczelniami

system oświaty i kształcenia dostosowany do wymogów gospodarki rynkowej

mądrze wykorzystujący wysoki potencjał zasobów naturalnych: środowisko naturalne z bogactwem krajobrazu i rzeźby terenu, fauny i flory

turystyka kwalifikowana i agroturystyka, dostosowane do specyfiki powiatu, której głównym produktem będą walory i bogactwa przyrodnicze Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi oraz Biebrzańskiego Parku Narodowego wraz z lokalnym bogactwem kultury kurpiowskiej

czysty, skutecznie chroniący swoje zasoby środowiska przyrodniczego i kulturowego; z architekturą komponującą się z przyrodą, z wysoką estetyką zabudowy i obejść

wspierający inicjację działań służących rozwojowi gospodarczemu, społecznemu i kulturowemu; Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi i Biebrzański Park Narodowy jako główny atut promocyjny powiatu



profesjonalnie zarządzany; przyjazny mieszkańcom, współpracujący z innymi samorządami, aktywny w kontaktach zewnętrznych

posiadający ułatwiony dostęp z zewnątrz i dobre powiązania komunikacyjne, sprawny i bezpieczny układ komunikacji drogowej.













Podstawowym elementem strategii jest misja rozumiana jako cel nadrzędny, który kształtuje wizerunek podmiotu. Jej założenie jest zwięzłym, realistycznym sformułowaniem celów i zasad rozwoju strategicznego uwzględniające identyfikację podstawowych problemów oraz wyniki analizy SWOT.


W wyniku analizy czynników strategicznych powiatu łomżyńskiego, określono misję, która brzmi:





























Z misji wynikają bezpośrednio cele strategiczne stanowiąc jej konkretyzację. Cele te z kolei są rozpisywane na cele bardziej szczegółowe. Wytyczono 6 głównych celów służących spełnieniu tej misji, tj.:

1. Zachowanie i ochrona zasobów środowiska naturalnego ze szczególnym uwzględnieniem Biebrzańskiego Parku Narodowego i Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi

2. Sprawne zarządzanie ochroną środowiska

3. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości i tworzenie warunków do rozwoju gospodarczego zapewniającego miejsca pracy szczególnie poprzez rozwój i modernizację rolnictwa i obszarów wiejskich.

Sprawne zarządzanie w samorządach gminnych i powiatowym

Podniesienie jakości życia mieszkańców

Kreowanie partnerstwa lokalnego

Ustalanie celów szczegółowych nastąpiło po przeprowadzeniu następujących analiz:

diagnoza stanu powiatu,
wizja powiatu w 2015 roku,
problemy rozwoju,
analiza SWOT – silnych i słabych stron wewnętrznych, szans i zagrożeń zewnętrznych.






Schemat strategicznego planu rozwoju











































Źródło: opracowanie własne na podstawie Strategie rozwoju gospodarczego miast i gmin, praca zbior. pod red. Daniela C. Wagnera, Warszawa 1999, s. 20



Główne cele strategiczne:



ŁAD EKOLOGICZNY ŁAD GOSPODARCZY ŁAD SPOŁECZNY
E I. Zachowanie i ochrona zasobów środowiska naturalnego ze szczególnym uwzględnieniem Biebrzańskiego Parku Narodowego i Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny NarwiE II. Sprawne zarządzanie ochroną środowiska G I. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości oraz tworzenie warunków do rozwoju gospodarczego zapewniającego miejsca pracy szczególnie poprzez rozwój i modernizację rolnictwa i obszarów wiejskich G. II. Sprawne zarządzanie w samorządach lokalnych powiatu łomżyńskiego S I. Podniesienie jakości życia mieszkańcówS II. Kreowanie partnerstwa lokalnego














ŁAD EKOLOGICZNY ŁAD GOSPODARCZY ŁAD SPOŁECZNY
E I. Zachowanie i ochrona zasobów środowiska naturalnego ze szczególnym uwzględnieniem Biebrzańskiego Parku Narodowego i Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny NarwiE. 1.1. Zachowanie wysokich walorów przyrodniczych i krajobrazowychE. 1.2.Efektywna gospodarka odpadamiE. 1.3.Racjonalne gospodarcze wykorzystanie zasobów przyrodniczych i krajobrazowych G I. Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości i tworzenie warunków do rozwoju gospodarczego zapewniającego miejsca pracy poprzez rozwój i modernizację rolnictwa i obszarów wiejskichG. 1.1. Wykorzystanie potencjału gospodarki powiatuG. 1.2. Wykreowanie marki i produktów regionalnych powiatuG. 1.3. Wspieranie i inicjowanie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstwG. 1.4.Utworzenie i wspieranie systemem pożyczek, gwarancji kredytowych i poręczeń wzajemnych dla sektora MŚPG. 1.5. Kształtowanie postaw przedsiębiorczych wśród mieszkańców powiatuG. 1.6.Budowa całorocznej infrastruktury turystycznejG. 1. 7. Stworzenie i wdrożenie programu turystycznego usług G. 1.8.Rozwój przetwórstwa rolno-spożywczego S I. Podniesienie jakości życia mieszkańcówS 1.1. Rozwój edukacji i oświaty, kultury fizycznej oraz sportuS.1.2. Rozwój lokalnej kultury powiatuS. 1.3. Pełne zaspokojenie potrzeb zdrowotnych mieszkańcom powiatuS. 1.4.Poprawa bezpieczeństwa społecznego
E. II. Sprawne zarządzanie ochroną środowiska E. 2.1.Rozwój systemu ochrony przyrodyE. 2.2.Wspieranie działań proekologicznych podejmowanych przez organizacje pozarządoweE. 2.3.Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców G II. Sprawne zarządzanie w samorządach gminnych powiatu łomżyńskiego i samorządzie powiatowymG 2.1. Poprawa stanu technicznego drógG. 2.2. Rozwój infrastruktury komunalnejG. 2.3.Stworzenie warunków do skutecznego zarządzania powiatemG. 2.4. Stworzenie warunków do skutecznej promocji i rozwoju powiatu S II. Kreowanie partnerstwa lokalnegoS. 2.1.Rozwój i aktywizacja organizacji społecznych i innych organizacji pozarządowychS. 2.2.Rozwój współpracy międzyregionalnej i międzynarodowej




















Wyłonienie celów szczegółowych, konieczność wyboru grup celów spowodowała wyodrębnienie działań i zadań, służących ich osiągnięciu. Zapis graficzny analizy celów wskazuje na podstawowe kierunki rozwojowe wraz z celami i działaniami.





Cel strategiczny nr 1:
Zachowanie i ochrona zasobów środowiska naturalnego ze szczególnym uwzględnieniem Biebrzańskiego Parku Narodowego i Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi

Poprawa i utrzymanie dobrego stanu poszczególnych elementów środowiska naturalnego powiatu łomżyńskiego nie będzie możliwa bez wyeliminowania uciążliwości, których głównym powodem jest niewłaściwa gospodarka odpadami, niedostateczna ochrona wód i powietrza atmosferycznego.
Obecnie w powiecie łomżyńskim gospodarka odpadami komunalnymi odbywa się poprzez ich gromadzenie na wysypiskach. Odrębnym problemem pozostają odpady przemysłowe, w tym odpady niebezpieczne.
Do ograniczenia emisji pyłowych i gazowych zanieczyszczeń powietrza z zakładów przemysłowych i palenisk, a co za tym idzie – poprawa i utrzymanie czystości powietrza – jest gazyfikacja.
W celu ochrony środowiska naturalnego w powiecie łomżyńskim niezbędne jest stworzenie warunków do prawidłowego korzystania z naturalnych zasobów krajobrazowych powiatu przez społeczeństwo, poprzez rozwój infrastruktury wsi.










Cel szczegółowy Przykładowe zadania
Cel szczegółowy nr 1.1. Zachowanie wysokich walorów przyrodniczych i krajobrazowych upowszechnienie tworzenia oczyszczalni przydomowychochrona przed niepożądanym zagospodarowaniem terenów otwartych czynnych biologicznie (ograniczenie procesów urbanizacyjnych na terenach o wysokich walorach krajobrazu przyrodniczego)zalesianie gruntów rolniczo mało przydatnychupowszechnienie biologicznych i ekologicznych metod gospodarowania w rolnictwie i leśnictwierozbudowa systemu wodociągów i gazociąguutrzymanie drożności systemów melioracyjnychegzekwowanie przepisów z zakresu ochrony środowiskautrzymanie w należytej czystości ciągów komunikacyjnych modernizacja systemu zaopatrzenia w ciepłotermomodernizacja budynkówoptymalizacja wyboru źródeł ciepłapromowanie odnawialnych źródeł energiiutworzenie mechanizmów wspierania wykorzystania odnawialnych źródeł energiiograniczenie emisji zanieczyszczeńuchwalenie i wdrożenie Powiatowego Programu Ochrony Środowiska
Cel szczegółowy nr 1.2.Efektywna gospodarka odpadami opracowanie i uchwalenie programu gospodarki odpadami likwidacja i rekultywacja „dzikich” wysypisk wdrożenie systemu selektywnej zbiórki odpadówegzekwowanie przepisów w zakresie gospodarki odpadamikompleksowy system zagospodarowania odpadów stałychprowadzenie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie wprowadzanych systemów zbiórki odpadówlikwidowanie nielegalnych zrzutów ścieków doskonalenie systemu ochrony przeciwpożarowej i przed poważnymi awariamioczyszczenie brzegów rzek z zanieczyszczeńporządkowanie szlaków turystycznych, rzek, sprzątanie lasówsprawny system odbioru ścieków z szamb
Cel szczegółowy nr 1.3.Racjonalne gospodarcze wykorzystanie zasobów przyrodniczych i krajobrazowych zagospodarowanie turystyczne lasu i terenów przy zbiornikach wodnych

Cel strategiczny nr 2:
Sprawne zarządzanie ochroną środowiska
Cel szczegółowy nr 2.1.Rozwój systemu ochrony przyrody utworzenie nowoczesnego systemu informacji o środowisku i jego ochronieobjęcie ochroną najcenniejszych pod względem ekologicznym obszarów powiatu łomżyńskiegoograniczenie procesów urbanizacyjnych na terenach o wysokich walorach krajobrazu przyrodniczo-kulturowegokształtowanie przyrodniczych oraz kulturowych walorów turystycznych powiatu
Cel szczegółowy nr 2.2.Wspieranie działań proekologicznych modernizacja procesów technologicznych na energooszczędne i niskoemisyjnewspólne „sprzątanie świata” przez dzieci i rodzicówpropagowanie zdrowego trybu życiakrzewienie wśród ludności zachowań proekologicznychporządkowanie szlaków turystycznych, brzegów rzek i jezior, otoczenia obiektów publicznych
Cel szczegółowy nr 2.3.Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców podniesienie świadomości ekologicznej dzieci i młodzieżypodniesienie świadomości ekologicznej dorosłych mieszkańców powiatu











Gospodarka powiatu łomżyńskiego charakteryzuje się największym udziałem małych i średnich przedsiębiorstw. W większości są to jednak podmioty słabo zarządzane, nie zajmujące się promocją swoich wyrobów. Występuje dotkliwy brak informacji w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, o rynkach zbytu oraz o możliwości współpracy między jednostkami. Istnieje zatem konieczność wsparcia rozwoju lokalnej przedsiębiorczości poprzez zwiększenie zakresu finansowania inwestycji, promocji prowadzonej działalności oraz poszukiwania nowych rynków zbytu.

Cel strategiczny nr 3:

Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości i tworzenie warunków do rozwoju gospodarczego zapewniającego miejsca pracy poprzez rozwój i modernizację rolnictwa i obszarów wiejskich

Powiat łomżyński posiada zdecydowanie rolniczy charakter, która charakteryzuje się niską produktywnością, przewagą gospodarstw nastawionych wyłącznie na zaspokajanie indywidualnych potrzeb rolników oraz dużym zatrudnieniem w rolnictwie. Zapewnienie warunków do rozwoju wsi wymaga zatem tworzenia nowych alternatywnych źródeł dochodów na obszarach wiejskich poprzez rozwój agroturystyki, usług, rzemiosła, drobnego przemysłu a przede wszystkim przetwórstwa rolno-spożywczego.























Cel szczegółowy Przykładowe zadania
Cel szczegółowy nr 3.1.Wykorzystanie potencjału gospodarki powiatu prowadzenie aktywnych działań dla pozyskania inwestorów zewnętrznych, a szczególnie środków finansowych warunkujących rozwój gospodarczyróżnicowanie działalności gospodarczej na wsi łomżyńskiejrozwój usług turystycznych, rękodzieła i rzemiosła oraz agroturystykiracjonalne gospodarcze wykorzystanie zasobów przyrodniczych i krajobrazowychmodernizacja i rozbudowa bazy turystycznej na terenie powiatudostosowanie kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy
Cel szczegółowy nr 3.2.Wykreowanie marki i produktów regionalnych powiatu opracowanie i wdrożenie programu „Jedna wieś Jeden Produkt”konsekwentne działania promocyjno-marketingowe regionalnego produktustworzenie regionalnego lobbinguopracowanie, zarejestrowanie i promowanie regionalnego logopowołanie i budowa Łomżyńskich Warsztatów Twórczychstworzenie systemu sprzedaży produktów regionalnych pod jednym logo regionalnym oraz systemu wspierania tej sprzedażywspółorganizowanie i uczestnictwo w wystawach krajowych i międzynarodowych z prezentacją programu „Jedna Wieś Jeden Produkt”
Cel szczegółowy nr 3.3.Wspieranie i inicjowanie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw opracowanie i wdrożenie programu promocyjno-marketingowego wyrobów i usług małych i średnich przedsiębiorstw powiatu na rynku krajowym i zagranicznymwspieranie wdrażania nowoczesnych systemów zarządzania jakością (ISO 9000), zarządzania środowiskowego (ISO 14000) oraz BHPpromocja szerszego udziału małych i średnich przedsiębiorstw w programach UEutworzenie Powiatowego Systemu Informacji Gospodarczejprzygotowanie uzbrojonych terenów pod inwestycje opracowanie i popularyzacja katalogu ofert gospodarczych.
Cel szczegółowy nr 3.4.Utworzenie i wspieranie systemu pożyczek, gwarancji kredytowych i poręczeń wzajemnych dla sektora MŚP uczestnictwo w tworzeniu funduszu poręczeń kredytowych z udziałem samorządów byłego województwa łomżyńskiego dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczązwiększenie poziomu inwestycji na terenie powiatu
Cel szczegółowy 3.5.Kształtowanie postaw przedsiębiorczych wśród mieszkańców powiatu usprawnienie procedury wydawania pozwoleń i załatwiania formalności związanych z podejmowaniem i prowadzeniem działalności gospodarczejwspieranie we wszystkich możliwych formach miejscowych przedsiębiorców w podejmowaniu inwestycji i tworzeniu stałych miejsc pracy
Cel szczegółowy 3.6.Budowa całorocznej infrastruktury turystycznej rozwój infrastruktury służącej atrakcyjniejszej prezentacji zabytków, obiektów archeologicznych, historycznych, dorobku etnograficznego i przemysłowego, kultury gospodarczej, dostępu do kultury prace remontowe i upiększające interesujących układów przestrzennych oraz modernizacja i renowacja obiektów otaczających obiekty zabytkowe i chronioneużeglowienie rzeki Narew na odcinku Siemień-Rybaki wraz z budową Bulwarów Nadrzecznych i systemu przystani rzecznych plaż i terenów rekreacyjnychbudowa infrastruktury i lądowisk do przyjmowania lekkich samolotów turystyczno-sportowych, lotni, para lotni i balonówbudowa połączeń komunikacyjnych wewnątrz powiatu pełniące role szlaków turystycznych wraz z łatwo dostępnymi połączeniami z trasami tranzytowymi
Cel szczegółowy nr 3.7.Utworzenie i wdrożenie programu turystycznego usług działania na rzecz wzbogacania walorów kulturowych powiatu, twórczości artystycznej, organizowanie różnego typu imprez o znaczeniu ponadlokalnym i ponadregionalnymwspieranie rozwoju aktywnego wypoczynku i turystyki oraz turystyki biznesowo-konferencyjnejdostosowanie istniejącej bazy turystycznej do wymogów ochrony środowiskastworzenie bazy danych na temat atrakcji turystycznych oraz jej upowszechnianie promocja produktów turystycznychprezentacja walorów turystycznych poprzez udział w krajowych i międzynarodowych targach, wizytacjach, wykorzystanie środków multimedialnych, promocję w informatorach ogólnopolskichutworzenie Lokalnej Organizacji Turystycznejrozwój systemów zielonych i dolesianie (m.in. zalesianie terenów nie nadających się do użytkowania rolniczego)
Cel szczegółowy nr 3.8.Rozwój przetwórstwa rolno-spożywczego utworzenie warunków do rozwijania inicjatyw gospodarczych na obszarach wiejskichrozwój przemysłu rolno-spożywczego ze szczególnym uwzględnieniem rynku wschodniegostworzenie warunków do rozwoju i utrzymania przemysłu istniejącegopromowanie terenów pod nowe inwestycje przemysłowe ze szczególnym uwzględnieniem przestrzegania zasad ekologii utworzenie grup producentów rolników i tworzenie na ich bazie lokalnych zakładów przetwórstwa rolno-spożywczegorozwijanie współpracy pomiędzy producentami a zakładami przetwórstwa produktów rolnychutrzymanie istniejącego towarowego połączenia kolejowegopromocja gospodarstw agroturystycznychpromocja produkcji wyrobów nietypowych

Cel strategiczny nr 4:

Sprawne zarządzanie w samorządach gminnych powiatu łomżyńskiego
i samorządzie powiatowym

Powiat łomżyński jest słabo wyposażony w infrastrukturę techniczną. Często jest już przestarzała i wymaga modernizacji. Rozwiązanie tej kwestii ma duży wpływ na rozwój powiatu. W znacznym stopniu decyduje o atrakcyjności inwestycyjnej, turystycznej powiatu. Współczesne miejscowości wiejskie i miejskie muszą być wyposażone w kanalizację, wodociągi, telefonizację, mieć rozwiązany problem odpadów, a także dawać możliwość łatwego dojazdu i komunikacji by zaistnieć na gospodarczej mapie regionu. Rozwój infrastruktury technicznej podnosi również poziom życia mieszkańców i ma znaczny wpływ na stan środowiska przyrodniczego.


Cel szczegółowy Przykładowe zadania
Cel szczegółowy nr 4.1.Poprawienie stanu technicznego dróg modernizacja dróg powiatowychzabezpieczenie dróg powiatowych poprzez odpowiednie oznakowanie, sygnalizacjęutwardzanie gruntowych dróg lokalnychbudowa poboczydziałania dla pozyskania środków zewnętrznych na modernizację dróg powiatowych i gminnych
Cel szczegółowy nr 4.2.Rozwój infrastruktury komunalnej budowa kanalizacji na obszarach o zwartej budowiebudowa indywidualnych i rozbudowa istniejących oczyszczalni ścieków budowa zbiorczych oczyszczalni ściekówrozbudowa i modernizacja istniejącej sieci wodociągowejbudowa infrastruktury na terenach przeznaczonych pod budownictwo gospodarcze i mieszkanioweremont i przebudowa urządzeń elektroenergetycznychrozbudowa gazociągumodernizacja istniejącej sieci telekomunikacyjnejbudowa infrastruktury telekomunikacyjnej umożliwiającej dostęp do Interneturozbudowa sieci cieplnejprowadzenie cyklicznych kursów zawodowych, w szczególności dla osób bezrobotnych
Cel szczegółowy nr 4.3.Utworzenie warunków do skutecznego zarządzania powiatem podniesienie jakości pracy samorządów i ich jednostek organizacyjnychutworzenie systemu informacyjnego oraz katalogu usług urzędu dla interesantów Starostwa Powiatowego upowszechnienie Katalogu Usług Urzęduaktywna polityka gospodarowania mieniem powiatu udostępnianie mieszkańcom powiatu informacji o procedurach administracyjnych
Cel szczegółowy nr 4.4.Stworzenie warunków do skutecznej promocji i rozwoju powiatu promocja powiatu z wykorzystaniem takich narzędzi promocyjnych, jak przygotowanie filmu promującego powiat, publikacji, uczestnictwo w wystawach, spotkania z ministrami, biznesmenami, partnerami zagranicznymiaktywizacja gospodarcza powiatu i gmin wchodzących w jego składwzrost inwestycji infrastrukturalnych i drogowych oraz nakładów na te inwestycjerozwój współpracy zagranicznejzapewnienie odpowiednich terenów dla rozwoju przemysłu oraz innej działalności produkcyjnej i usługowej








Zaspokojenie zbiorowych i indywidualnych potrzeb mieszkańców powiatu łomżyńskiego przyczyni się do zwiększenia ich aktywności, rozwoju postaw przedsiębiorczych oraz wzrostu postaw innowacyjnych. Podniesienie poziomu świadomości mieszkańców przyczynia się zapewne do pozytywnego postrzegania wizerunku swojego miejsca zamieszkania, jego specyfiki oraz uświadomienia możliwości czerpania z tego tytułu korzyści gospodarczych i społecznych.


Cel strategiczny nr 5:

Podniesienie jakości życia mieszkańców

Cel szczegółowy Przykładowe zadania
Cel szczegółowy nr 5.1.Rozwój edukacji i oświaty, kultury fizycznej oraz sportu pomoc stypendialna dla młodzieży na poziomie średnim i wyższymrealizacja działań na rzecz zwiększenia udziału młodzieży wiejskiej w szkołach średnichzmniejszenie kosztów utrzymania istniejących budynków szkolnych poprzez ich modernizacjęzapewnienie odrębnych obiektów na potrzeby szkół podstawowych i gimnazjówdostosowanie sieci szkół podstawowych i gimnazjalnych dla potrzeb mieszkańców zracjonalizowanie oferty edukacyjnej szkół pod kątem lokalnych potrzeb, w tym kształcenia ustawicznegoplanowanie kształcenia ustawicznego dla dorosłychorganizowanie imprez sportowo-rekreacyjnych poprzez wykorzystanie walorów ekologicznych (wyłanianie nowych talentów)budowa tanich ogólnodostępnych obiektów sportowych (ścieżki zdrowia, ścieżki rowerowe)utrzymanie i wzbogacenie istniejącej bazy sportowejpozyskiwanie sponsorów na rzecz rozwoju zespołów i talentów sportowychutworzenie i wyposażenie nowoczesnej szkolnej bazy do prowadzenia zajęć z kultury fizycznej
Cel szczegółowy nr 5.2.Rozwój lokalnej kultury powiatu wspieranie kształcenia animatorów kulturyorganizowanie imprez o charakterze ponadregionalnym i promowanie zespołów artystycznych powiatuochrona zabytkówrozwój kultury ludowej poprzez identyfikację z miejscem pochodzenia (tworzenie wyróżników regionalnych tradycji)upowszechnienie i promowanie kalendarza imprez wydarzeń kulturalnych
Cel szczegółowy nr 5.3.Pełne zaspokojenie potrzeb zdrowotnych i społecznych mieszkańcom powiatu promocja zdrowia, zdrowego stylu życia, przeciwdziałanie zagrożeniom cywilizacyjnymzapewnienie wysoko standardowych usług lecznictwa zamkniętego i specjalistycznego zapewnienie usług medycznych poprzez przyciąganie wysoko wyspecjalizowanych lekarzyadaptowanie budynków dydaktycznych po byłych placówkach oświatowych na rzecz osób niepełnosprawnych i zagubionych społeczniesprawny system ochrony zdrowiautworzenie zintegrowanego systemu usług (m.in. domu pomocy społecznej dla ludzi starszych, poradnictwo specjalistyczne, poradnictwo obywatelskie)stworzenie bazy na potrzeby pomocy społecznejmodernizacja istniejących ośrodków pomocy społecznejzapewnienie godnych warunków życia i pracy osobom niepełnosprawnym wspieranie działalności organizacji pozarządowych promujących zdrowie i walczących z zagrożeniami organizacyjnymiwspieranie aktywności w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy z wykorzystaniem Europejskiego Funduszu Społecznegowywieranie nacisku na parlament w kierunku nowego określenia progu ubóstwa uprawniającego do świadczeń pomocy społecznej
Cel szczegółowy nr 5.4.Poprawa bezpieczeństwa społecznego adaptowanie i rozwój Ośrodka Interwencji Kryzysowej poprzez jego doposażenie, objęcie właściwością miasta Łomża oraz promocja tego ośrodka wśródlepsza koordynacja jednostek w ramach KSRGwyposażenie w sprzęt specjalistyczny jednostek Ochotniczej Straży Pożarnejochrona miejscowości zagrożonych powodziami na terenie powiatuciągła edukacja, stwarzanie atmosfery solidarności społecznej, wsparcie grantowe, poprawa współpracy ze służbami działającymi na rzecz bezpieczeństwa publicznego, współpraca z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz bezpieczeństwautworzenie dobrze wyposażonych i zintegrowanych służb działających na rzecz bezpieczeństwa publicznegozapobieganie patologiom społecznym poprzez działania edukacyjne jednostek działających na rzecz bezpieczeństwa publicznego

Cel strategiczny nr 6:
Kreowanie partnerstwa lokalnego

Cel szczegółowy Przykładowe zadania
Cel szczegółowy nr 6.1.Rozwój i aktywizacja organizacji społecznych i innych organizacji pozarządowych utworzenie sprawnego systemu przepływu informacji: władza-społeczeństwo i odwrotniewspieranie działań organizacji społecznych i innych organizacji pozarządowych (partnerstwo, informacja, promocja)utworzenie partnerstwa lokalnego (samorząd – organizacje pozarządowe, współpraca organizacji pozarządowych i rola powiatu w tej współpracy)utworzenie Związku Gmin Powiatu Łomżyńskiego i na tej płaszczyźnie inicjowanie przedsięwzięćkreowanie „regionu łomżyńskiego” poprzez wspólne przedsięwzięcia inwestycyjno-gospodarcze gmin powiatu łomżyńskiego i miasta Łomży
Cel szczegółowy nr 6.2.Rozwój współpracy międzyregionalnej i międzynarodowej rozwijanie współpracy w zakresie regionalnym, międzynarodowympogłębianie współpracy partnerskiej z powiatem Dingolfing-Landau w Niemczech i powiatem Dauvgapils na Łotwieewentualne przystąpienie do Euroregionu Niemien lub innegowspółpraca z instytucjami dysponującymi informacją o dostępie do rynków zagranicznych i przekazywanie tych informacji podmiotom gospodarczym w powiecie












„Strategia zrównoważonego rozwoju powiatu łomżyńskiego na lata 2003-2015” jest podstawowym dokumentem określającym priorytety, misję, cele i projekty rozwojowe powiatu, a także jest dobrą podstawą do sporządzania dokumentów operacyjnych, zawierających metody jej realizacji.

Opracowanie strategii rozwoju powiatu łomżyńskiego zakończy Uchwała rady Powiatu o przyjęciu „Strategii Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Łomżyńskiego”. Przystąpienie do realizacji strategii stawia przed władzami powiatu konieczność określenia sposobów jej realizacji, obserwacji realizacji celów i zadań oraz aktualizacji strategii. Bezpośrednio po uchwaleniu strategii powinien jednak nastąpić etap planowania Planu Operacyjnego Strategii, uwzględniający nazwę zadania, orientacyjny koszt, termin wykonania oraz wskazujący podmioty odpowiedzialne za jego realizację.

Monitoring realizacji strategii oparty będzie przede wszystkim na obserwacjach, krytycznej analizie, dostosowaniu do istniejących realiów tych rozwiązań. Celem obserwacji będzie postrzeganie uwarunkowań i odkrycie rozwiązań wytyczonych celów strategicznych. Odpowiadać będzie za to Rada Powiatu, ale główne zadanie spoczywa na Zarządzie Powiatu.

System monitoringu powien służyć do:
rozpoznania, wg jakiego scenariusza postępuje rozwój
wykrycia sytuacji, wymagającej podjęcia decyzji o korekcie lub o zmianie strategii
wykrycie zbliżania się momentu „rozwidleń” dróg rozwoju, ewentualnie innych sytuacji, wymagających podjęcia decyzji strategicznych
oceny stopnia realizacji poszczególnych decyzji strategicznych.

System monitoringu będzie prowadzony co najmniej raz w roku i będzie obejmował przegląd celów i zadań strategicznych oraz postępy i trudności w realizacji Strategii. Na podstawie obserwacji Zespół Opracowujący Strategię będzie decydował, czy dokonać aktualizacji Strategii.

Szczegółowy sposób monitorowania realizacji Strategii będzie uruchomiony po opracowaniu Planów Operacyjnych.

Strategia zrównoważonego rozwoju jest dokumentem ponadkadencyjnym określającym cele i programy działań na kilkanaście lat oraz wymagającym ciągłej pracy nad podnoszeniem jego jakości.


Członkowie Zespołu Opracowującego
Strategię Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Łomżyńskiego

L.p. Imię i nazwisko Reprezentowana instytucja
1. Wiesław JemielityPrzewodniczący Zespołu Opracowującego Strategię Starostwo Powiatowe w Łomży
2. Wojciech Kubrak Starosta Łomżyński
3. Zbigniew Sokołowski Wicestarosta Łomżyński
4. Edmund Kossakowski Starostwo Powiatowe w Łomży
5. Helena Gerłowska Starostwo Powiatowe w Łomży
6. Wacław Sierbiński Starostwo Powiatowe w Łomży
7. Anna Archacka Starostwo Powiatowe w Łomży
8. Stanisław Kozikowski Starostwo Powiatowe w Łomży
9. Katarzyna Wałkuska Starostwo Powiatowe w Łomży
10. Grażyna Makuszewska Urząd Miejski Łomża
11. Wiesława Zapert UGiM Jedwabne
12. Edward Łada UG Piątnica
13. Leon Pietruszko UG Piątnica
14. Lech M. Szabłowski UG Śniadowo
15. Jan Kurpiewski UG Śniadowo
16. Jacek Piorunek UG Wizna
17. Jerzy Prokopczuk UG Łomża
18. Zenon Białobrzeski UG Zbójna
19. Jerzy Wróblewski UG Miastkowo
20. Krzysztof Polkowski UG Przytuły
21. Szczepan Zalewski UGiM Nowogród
22. Ryszard Chrostowski ŁIPH w Łomży
23. Andrzej Męczkowski ŁIPH w Łomży
24. Mieczysław Gerłowski Cech Rzemiosł Różnych w Łomży
25. Tomasz Gietek Podlaska Izba Rolnicza w Białymstoku
c.d. Imię i nazwisko Reprezentowana instytucja
26. Waldemar Pędziński Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości im. B. Jańskiego w Łomży
27. Henryk Porwisiak Wyższa Szkoła Agrobiznesu w Łomży
28. Józef Babiel Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej
29. Elżbieta Żegalska Łomżyńskie Towarzystwo Naukowego im. Wagów
30. Stanisław Studencki Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Łomży
31. Elżbieta Olejniczak – Bazydło Powiatowy Urząd Pracy w Łomży
32. Adam Łazarski Zarząd Dróg Powiatowych w Łomży
33. Marek Kaczanowicz Zespół Szkół w Marianowie
34. Ewa Mańko Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Jedwabnem
35. Edward Jarota Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Łomży
36. Stanisław Borawski Radny Powiatu
37. Mieczysław Chojnowski Radny Powiatu
38. Andrzej Piotrowski Radny Powiatu
39. Elżbieta Parzych Radna Powiatu
40. Grzegorz Fidura Radny Powiatu
41. Edmund Stepnowski Radny Powiatu
42. Witold Szerszeń Radny Powiatu
43. Henryk Kłosiński Przewodniczący Rady Powiatu


W pracach nad strategią rozwoju powiatu łomżyńskiego uczestniczył ekspert Programu Rozwoju Instytucjonalnego – Adam Puza.