Instytut Pileckiego zorganizował w Ostrowi Mazowieckiej II Zjazd Przedstawicieli Samorządów Lokalnych „Zawołani po imieniu”. Powiat Łomżyński należy do grona samorządów, na których terenie miało miejsce upamiętnienie - 2 lipca 2021 r. zawołano po imieniu Antoniego Kenigsmana, ukrywającego trzy osoby – 60-letniego łomżyńskiego kupca – Całkę i dwójkę nastolatków nieznanych z imienia i nazwiska, należących do społeczności żydowskiej, zamordowanych przez Niemców w maju 1942 roku.
Zastępca Dyrektora Instytutu Pileckiego dr Wojciech Kozłowski podziękował przybyłym przedstawicielomm samorządów za obecność. Następnie podsumował program „Zawołanych po imieniu”. Zaczął od slajdu, który kończył ubiegłoroczną prezentację, symbolizującego działania Instytutu - kilkuletnie dziecko unosi w ręku wstęgę wieńca złożonego przy kamieniu upamiętniającym jednego z "Zawołanych" - polegające na dawaniu obecnym pokoleniom możliwości poznania historii, które dotychczas nie ujrzały światła dziennego. W ciągu 3 lat zrealizowano 30 upamiętnień, 72 zamordowanych Polaków "Zawołano po imieniu", którzy podjęli się uratowania przynajmniej 204 Żydów, a 59 z nich ocalało.
Dr Kozłowski kończąc podsumował nasz obowiązek wobec tych, którzy zginęli, przytoczając ewangeliczne słowa "jeśli ci umilkną, kamienie wołać będą", które z uwagi na fakt, iż upamiętnienia oznaczane są właśnie kamieniami, wybrzmiały wyjątkowo mocno.
Przybyłych powitali również Partnerzy Zjazdu: Minister Włodzimierz Tomaszewski - Zastępca Przewodniczącego Parlamentarnego Zespołu ds. Zawołanych po Imieniu, Starosta Ostrowski Zbigniew Chrupek, Zastępca Burmistrza Ostrowi Mazowieckiej Daniel Choinka oraz Dyrektor Muzeum Dom Rodziny Pileckich Karol Madaj.
Wicestarosta Maria Dziekońska wzięła udział w panelu dyskusyjnym dotyczącym zaganień: Lokalne dziedzictwo historyczne w przekazach medialnych jako narzędzie promocyjne regionu oraz Jak być lokalnym kustoszem pamięci, czyli troska o wspólne dziedzictwo. Dyskusja toczyła się w zrewitalizowanym Miejskim Domu Kultury „Jatki”. Rozmawiano ze specjalistką ds. social mediów m.in o tym, jak przekazywać informacje dotyczące trudnych wydarzeń w różnych kanałach informacyjnych. Przedstawicielki Ministerstwa Kultury zapoznały zgromadzonych z zasadami naboru do programu "Groby i cmentarze wojenne w kraju". Następnie dr Wojciech Kozłowski wywołał ożywioną dyskusję dotyczącą istoty podejmowanych działań w programie "Zawołani po imieniu" oraz postrzegania ich zarówno w kraju, jak i za granicą.
Uczestnicy panelu drugiego zorganizowanego w Muzeum Dom Rodziny Pileckich rozmawiali z kolei o: Edukacji o „Zawołanych po imieniu” – doświadczenia, możliwości, wyzwania oraz Jak działać w społeczności lokalnej.
„Zawołani po imieniu” to Polacy, którzy podczas okupacji niemieckiej zostali zamordowani przez Niemców za pomoc Żydom, zagrożonym śmiercią w czasie II Wojny Światowej. Ich losy dotychczas nie istniały w pamięci zbiorowej, pozostając jedynie w rodzinnych przekazach lub najbliższym otoczeniu. Dokumenty i świadectwa pozostawały nieznane i rozproszone w archiwach, ślady materialne stopniowo ulegały zniszczeniu. Program prowadzony jest od marca 2019 roku.
