Minęło 10 lat, kiedy to 16 kwietnia 2012 r. Biskup Janusz Stepnowski, w obecności Nuncjusza Apostolskiego w Polsce Arcybiskupa Celestino Migliore, poświęcił podczas uroczystego otwarcia zupełnie nowe Muzeum Diecezjalne, zapraszając tym samym wszytskich chętnych do świata sztuki sakralnej. Muzeum Diecezjalne powstało w ramach dużego projektu, na który pozyskano dofinansowanie ze środków unijnych. Do ekspozycji przeznaczono około 1450 m2 budynku. Główna sala muzealna zatytułowana „Między ziemią a niebem” mieści galerię rzeźby i malarstwa. Najstarszymi obiektami są rzeźby Archanioła Gabriela i Matki Bożej z warsztatu Wita Stwosza z ołtarza głównego Parafii Kleczkowo i pełnych rozmiarów postacie Jana Chrzciciela, Św. Wawrzyńca i Biskupa Mikołaja, które z kolei były częścią ołtarza głównego Katedry Łomżyńskiej do 1959 r.
„To przede wszystkich uruchomienie organizmu który ma żyć swoim życiem.” - podkreślał podczas Jubileuszu Dyrektor Muzeum Diecezjalnego ks. dr Tomasz Grabowski. Ksiądz Dyrektor, który podjął się misji jego utworzenia od podstaw i nadal prowadzi je jednoosobowo. Wspominał, iż ,,Najtrudniejszym etapem było samo powstawanie Muzeum. Pierwsze miesiące, kiedy trzeba było ten budynek zagospodarować, zaplanować ekspozycje. Przez dziesięć lat muzealne zbiory systematycznie się powiększały.(…) Myślę, że mamy czym się pochwalić, bo placówka jest dosyć prężna.”. Ks. dr Tomasz Grabowski wyraził swoją ogromną wdzięczność dla wszystkich osób zaangażowanych we współpracę na przestrzeni tych 10 lat. Za szczególne włączenie się w organizację Jubileuszu poprzez sfinansowanie wydawnictw - podziękował Wicemarszałkowi Województwa Podlaskiego Markowi Olbryś - za publikację „X-lecie Muzeum Diecezjalnego w Łomży” oraz Staroście Lechowi Markowi Szabłowskiemu i Wicestaroście Marii Dziekońskiej - za katalog wystawy Teresy Adamowskiej ,,Opowieści o ludziach i pejzażach".
Starosta Lech Marek Szabłowski i Wicestarosta Maria Dziekońska złożyli gratulacje na ręce Dyrektora Muzeum ks. dra Tomasza Grabowskiego za stworzenie wyjątkowego miejsca w sercu Diecezji Łomżyńskiej, po sąsiedzku z siedzibą Powiatu Łomżyńskiego. Starosta Łomżyński zaznaczył, że „jest to bardzo ważna instytucja kultury na mapie naszego regionu. To tutaj z niezwykłą pieczołowitością ocala się perły naszego lokalnego dziedzictwa, dzięki czemu możliwe jest zachowanie unikatowych eksponatów dla przyszłych pokoleń.” Władze Powiatu Łomżyńskiego przekazały Dyrektorowi Muzeum pamiątkową akwarelę, na której ręka artystki utrwaliła Muzeum od strony wejścia. Kwiaty i wyrazy uznania powędrowały również do Pani Teresy Adamowskiej, cenionej łomżyńskiej malarki, której wystawa ,,Opowieści o ludziach i pejzażach" była wydarzeniem towarzyszącym jubileuszowi.
Biskup Diecezjalny Łomżyński Janusz Stepnowski podkreślił w swoim wystąpieniu, iż „Muzeum jest wpisane w pewien region (…) Te wszystkie eksponaty należą do konkretnych parafii. To nie jest własność Muzeum. To jest tylko umieszczone na pewien czas, wypożyczone jakby z parafii i przeznaczone do tego żeby szersza grupa ludzi mogła oglądać te nasze eksponaty. (…) Muzeum Diecezjalne stanowi miejsce gdzie przez historię możemy uczyć się współczesności...”.
Biskup Pomocniczy Diecezji Warszawskiej Michał Janocha, do którego należało słowo wstępne, zabrał przybyłych w świat historii, sztuki i głębokiej duchowości. Zdaniem Biskupa Michała Janochy główną rolą muzeów jest wydobywanie z niepamięci, a praca konserwatorów pozbawiająca eksponaty różnego rodzaju nawarstwień i przemalunków jest podobna do działania Ducha Świętego w duszy ludzkiej. W swojej wypowiedzi odniósł się też do źródeł kultury: "Muzeum Diecezjalne w Łomży tak jak wszystkie muzea diecezjalne i znaczna część wszystkich muzeów w ogóle pokazują, że kultura rodzi się z kultu. I negatywnie patrząc, że kultura która odrywa się od kultu staje się kulturą oderwaną właśnie. Gro tych zbiorów, a to są najstarsze zabytki Łomży, to są najstarsze zabytki tego regionu, mają swoje sakralne przeznaczenie i pokazują nam źródła naszej kultury. Pokazując źródła regionu, Łomży, Mazowsza prowadzą nas jednocześnie dalej i głębiej w dzieje Polski, w dzieje Europy."
Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz przypomniała zebranym możliwości finansowania prac konserwatorskich, zwłaszcza sakralnego dziedzictwa zabytkowego Diecezji Łomżyńskiej. W swojej wypowiedzi podkreślała, iż ,,Na terenie Diecezji Łomżyńskiej znajduje się kilkadziesiąt obiektów indywidualnie wpisanych do rejestru zabytków województwa podlaskiego. Działalność Muzeum jest niezwykle ceniona (…) Z całą pewnością zgromadzone eksponaty ukazują bogactwo lokalnej sztuki sakralnej, jednocześnie wskazują na duchowy wymiar i niepowtarzalność zachowanych obiektów". Korzystając ze sposobności, Pani Konserwator wyraziła uznanie dla działań podejmowanych przez Powiat Łomżyński w zakresie prowadzonych prac przy zabytkowym Dolnym Dworze w Drozdowie.
Wicemarszałek Województwa Podlaskiego Marek Olbryś zabierając głos podkreślił zaangażowanie samorządu Województwa Podlaskiego w ochronę zabytków, również sakralnych, w takich miejscowościach jak Szczepankowo, Wizna i Drozdowo.
Przemysław Gorek – konserwator zabytków stale współpracujący z Muzeum Diecezjalnym w Łomży podsumowywal efekty ogromnej pracy: „W trakcie tych prac były realizowane trzy, a właściwie cztery wnioski. (…) Konserwacji poddano ponad 30 obiektów. Główną, zasadniczą grupą były rzeźby. Rzeźby, głównie z tego względu, że są one najcenniejszym tutaj elementem tej kolekcji, a druga kwestia, że ze względu na materiał, z którego są wykonane, czyli drewno, one wymagały w pierwszej kolejności prac konserwatorskich (…)”.
W uroczystościach jubileuszowych udział wzięło udział wiele znamienitych osób z kręgów duchowieństwa, samorządów, muzealnictwa, instytucji różnego typu.
Od początku istnienia Muzeum Diecezjalne jest dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Znajdują się tu m.in. tyflografiki umożliwiające zwiedzanie osobom niewidzącym.
