― ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2277, z późn. zm.),
― ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2182, z późn. zm.),
― ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 722, z
późn. zm.).
Inspekcja Handlowa, zgodnie ze swoimi kompetencjami, przeprowadza kontrole na terenie
całego kraju, w placówkach detalicznych, gastronomicznych i w hurtowniach. Kontrole
trwają do końca roku, a ich wyniki z pierwszych trzech kwartałów tego roku prezentowane
są poniżej.
2 Wstępna informacja z kontroli
INFORMACJE SZCZEGÓŁOWE ORAZ STWIERDZONE NIEPRAWIDŁOWOŚCI PRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI I PRZECIWDZIAŁANIU ALKOHOLIZMOWI
Problematyka ta była sprawdzana na terenie całego kraju
ogółem w 393 placówkach, w tym w:
• 316 placówkach detalicznych,
• 49 placówkach gastronomicznych,
• 28 hurtowniach.
Nieprawidłowości stwierdzono w 27 placówkach (6,6 proc. skontrolowanych), w tym w: 23 placówkach detalicznych, 4 placówkach gastronomicznych. Nie odnotowano nieprawidłowości w hurtowniach. W toku kontroli stwierdzono m. in., że:
• w 23 placówkach w miejscu sprzedaży lub podawania napojów alkoholowych, nie uwidoczniono informacji
dot. szkodliwości spożywania alkoholu;
• w 1 placówce handlu detalicznego prowadzono
sprzedaż alkoholu przez Internet;
• w 1 placówce detalicznej prowadzono sprzedaż
hurtową alkoholu bez zezwolenia;
• w 2 placówkach detalicznych prowadzono
niedozwoloną reklamę i promocję napojów
alkoholowych.
Ustalenia kontroli dały podstawę do:
• nałożenia na przedsiębiorców 21 mandatów karnych w łącznej kwocie 3.150 zł oraz skierowania 2 wniosków o ukaranie do sądów rejonowych, w związku z popełnieniem wykroczenia, tj. brak wywieszki o szkodliwości spożywania alkoholu,
• przekazania 3 spraw do prokuratur rejonowych lub policji, z uwagi na niedozwoloną reklamę i promocję oraz sprzedaż napojów alkoholowych bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom,
• skierowania 1 informacji pisemnej do organu wydającego zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.
Innych nieprawidłowości nie stwierdzono.
PRZESTRZEGANIE ZAKAZU WYNIKAJĄCEGO Z ART. 131 USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI I PRZECIWDZIAŁANIU
ALKOHOLIZMOWI (NIEDOZWOLONA REKLAMA I PROMOCJA WYROBÓW ALKOHOLOWYCH)
Nieprawidłowości w powyższym zakresie stwierdzono w 2
placówkach (0,5 proc. skontrolowanych) i polegały one na
przykład na: eksponowaniu w miejscu sprzedaży plakatów
z wizerunkami napojów alkoholowych, zachęcaniu do
korzystania z premiowanej sprzedaży, umieszczaniu
podświetlanych banerów oraz listew mających wyróżnić
wybrane marki alkoholi.
Wstępna informacja z kontroli 3
PRZESTRZEGANIE ZAKAZU WYNIKAJĄCEGO Z ART. 131 USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEŹWOŚCI I PRZECIWDZIAŁANIU
ALKOHOLIZMOWI (NIEDOZWOLONA REKLAMA I PROMOCJA WYROBÓW ALKOHOLOWYCH)
Powyższe zagadnienie na terenie całego kraju skontrolowano ogółem w 380 placówkach, w tym w:
• 318 placówkach detalicznych;
• 51 placówkach gastronomicznych;
• 11 placówkach hurtowych.
Nieprawidłowości stwierdzono w 23 placówkach (6,05 proc. skontrolowanych), w tym w: 19 placówkach detalicznychoraz 4 placówkach gastronomicznych. Nie ujawniono nieprawidłowości w hurtowniach. W wyniku kontroli stwierdzono m. in., że:
• w 13 placówkach (9 placówkach detalicznych i 4 gastronomicznych) nie uwidoczniono słownej i graficznej informacji o zakazie palenia wyrobów tytoniowych i papierosów elektronicznych na terenie obiektu;
• w 11 placówkach (detalicznych) nie uwidoczniono wymaganej informacji: „Zakaz sprzedaży wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych osobom do lat 18”, a dodatkowo w 3 placówkach podano informację niepełną;
• w 1 placówce detalicznej prowadzona była niedozwolona sprzedaż papierosów na sztuki;
• w 1 placówce stwierdzono nieprawidłowe oznakowanie opakowań płynów do uzupełniania papierosów elektronicznych (10 partii), które polegało na podaniu odmiennego wykazu składników płynu w języku polskim i obcym;
• w 1 placówce stwierdzono, że na 41 opakowaniach jednostkowych pojemników zapasowych wypełnionych płynem nikotynowym ostrzeżenia zdrowotne były częściowo zasłonięte banderolą legalizacyjną; na 3 opakowaniach jednostkowych pojemników zapasowych
wypełnionych płynem nikotynowym banderola legalizacyjna częściowo przysłaniała wykaz składników.
Ustalenia kontroli dały podstawę do:
• skierowania 2 wniosków o ukaranie do sądów rejonowych oraz wymierzono 15 grzywien (z uwagi na brak informacji o zakazie palenia oraz zakazie sprzedaży wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych osobom do lat 18);
• zastosowania wobec przedsiębiorców 4 pouczeń z art. 41 Kodeksu wykroczeń.
Nie stwierdzono natomiast przypadków naruszeń ww. ustawy w zakresie prowadzenia niedozwolonej promocji i reklamy wyrobów tytoniowych (papierosów), papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych.
PRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW USTAWY O PODATKU AKCYZOWYM
Obrót wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi w powyższym zakresie skontrolowano ogółem w 393 placówkach, w tym w:
• 322 placówkach detalicznych,
• 39 placówkach gastronomicznych,
• 32 hurtowniach.
Skontrolowano ogółem 7 717 partii wyrobów objętych obowiązkiem oznakowania znakami akcyzy, w tym:
• 4 320 partii napojów alkoholowych,
• 3 397 partii wyrobów tytoniowych.
Nieprawidłowości stwierdzono w 4 placówkach i dotyczyły one wyrobów tytoniowych. Zakwestionowano łącznie 96 partii wyrobów tytoniowych. Nieprawidłowości polegały na:
• sprzedaży wyrobów tytoniowych (papierosów) bez znaków akcyzy (10 partii) – w 1 przypadku,
• w 2 placówkach detalicznych liquidy do papierosów elektronicznych były oznaczone w sposób nieprawidłowy,
tj. nie spełniały wymogów art. 120 ust. 2 ww. ustawy (otwarcie kartonika następowało bez naruszenia znaku
akcyzy) - uznano, że wyroby te posiadały niewystarczające zabezpieczenie przy otwieraniu opakowania kartonowego (42 partie);
• w 1 placówce detalicznej stwierdzono uszkodzone znaki akcyzy dla wyrobów elektronicznych i pojemników zapasowych (44 partie). Nie stwierdzono innego rodzaju nieprawidłowości oraz wyrobów tytoniowych i alkoholowych noszących znamiona zafałszowania.
4 Wstępna informacja z kontroli
• niedozwolona jest sprzedaż papierosów luzem lub w opakowaniach zawierających mniej niż 20 sztuk;
• zakazana jest reklama i promowanie wyrobów alkoholowych i tytoniowych, papierosów elektronicznych, pojemników zapasowych bądź
rekwizytów tytoniowych oraz produktów imitujących te wyroby;
• w miejscach, w których obowiązuje zakaz palenia wyrobów tytoniowych i papierosów elektronicznych (np. lokalach gastronomicznych,
zakładów leczniczych, placówkach oświatowych, podmiotach leczniczych, miejscach użyteczności publicznej) powinieneś umieszczać
informację o zakazie palenia;
• w punkcie detalicznym powinieneś uwidocznić informację o zakazie sprzedaży wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub
pojemników zapasowych osobom nieletnim;
• w miejscu sprzedaży i podawania
napojów alkoholowych powinieneś
zamieścić informację o szkodliwości
spożywania alkoholu;
• wyroby tytoniowe oraz alkoholowe
mogą być sprzedawane pod
warunkiem, że są oznaczone znakami
akcyzy;
• banderole wyrobów alkoholowych
i tytoniowych muszą być naklejane
w sposób prawidłowy i trwały,
uniemożliwiający otwarcie opakowań
bez ich uszkodzenia; nie mogą być
również zniszczone ani uszkodzone,
wykazywać cech zafałszowania;
• sprzedaż napojów alkoholowych
bez (ważnego) zezwolenia jest
zabroniona.
Departament Inspekcji Handlowej UOKiK