Pochłonęło ono kilkadziesiąt tysięcy ofiar i w ogromnym stopniu wpłynęło na dążenia niepodległościowe następnych pokoleń.  Wybuchło 22 stycznia 1863 roku i trwało do jesieni 1864 r.

W imieniu władz Powiatu Łomżyńskiego kwiaty pod pomnikiem złożyli Starosta Łomżyński Lech Marek Szabłowski i Wicestarosta Łomżyński Maria Dziekońska. W imieniu władz miasta Łomży kwiaty złożyli Prezydent Mariusz Chrzanowski oraz z-ca Prezydenta Andrzej Garlicki. W uroczystości udział wzięli również przedstawiciele wojska oraz harcerze Hufca Nadnarwiańskiego ZHP.

Pomnik Bohaterów Powstania Styczniowego znajduje się w Łomży w miejscu straceń z okresu Powstania Styczniowego, na tzw. Mokrej Łączce, gdzie znajduje się również zbiorowa mogiła powstańców styczniowych. Na odsłoniętym 2 listopada 1916 roku, z inicjatywy E. Zajączkowskiego, pomniku – głazie widnieje napis „1863 - BOJOWNIKOM ZA WOLNOŚĆ OJCZYZNY RODACY”.

Obok znajdują się dwie tablice zawierające nazwiska powstańców straconych w Łomży w latach powstania:

• zabitych przez rozstrzelanie: Konstanty Kulesza, Sylwester Jewreinow, Jan Chodkiewicz, Izrael Chonczak, Władysław Iczkowski, Tomasz Kojka, Aleksander Koniński, Julian Obuchowicz, Krajewski, Szumski;
• powieszonych: Dominik Trzciński, Franciszek Stoduba, Stanisław Banach, Ignacy Bruliński, Józef Michalski, Antoni Brzóska, Cyprian Januszczyk, Fabian Konopka, Andrzej Krulikowski, Chrzanowski.

Okolicznościową modlitwę odmówił kapucyn o. Jan Bońkowski.

Po złożeniu kwaitów pod pomnikiem Bohaterów Powstania Styczniowego delegacje udały sie na Cmentarz Katedralny w Łomży, gdzie zapalono znicze na mogile nieznanego powstańca zabitego przez Kozaków w 1963 roku.

W czasie Powstania Styczniowego, m.in. na Ziemi Łomżyńskiej działał liczący nawet do tysiąca osób, oddział Józefa Konstantego Ramotowskiego „Wawra”, który w 1830 roku ukończył w Łomży Szkołę Wojewódzką.