KONCERT "OD BACHA DO WSPÓŁCZESNOŚCI" Z AKCENTEM ŁOMŻYŃSKIM
W dniu czwartego lipca br. w prastarej Łomżyńskiej Katedrze odbył się koncert organowy pn. „OD BACHA DO WSPÓŁCZESNOŚCI” wpisujący się w 100-lcie obchodów odzyskania przez Polskę Niepodległości, 25-lecie Międzynarodowego Festiwalu Muzyczne Dni Drozdowo-Łomża i 600-lecie nadania praw miejskich Miastu Łomża.
Muzyka organowa o pięknym brzmieniu wypełniła jednocześnie wnętrze kościoła i serca słuchaczy. To wyjątkowe spotkanie z muzyką poprowadził Andrzej Ogórkiewicz, przybliżając sylwetkę wykonawczyni recitalu Pani Ewy Bąk oraz kompozytorów poszczególnych epok, których utwory rozbrzmiewały w kościele.
Organistka zaprezentowała słuchaczom w większości utwory mniej znane, niektóre nigdy dotąd w Łomży nie wykonywane, drobne i monumentalne, tak aby ukazać walory tego wspaniałego królewskiego instrumentu - organów..
Melomani mogli kolejno wysłuchać:
Jako pierwszą Kompozycję Lobet den herrn op.101 nr 5, Sigfrida Karg-Elerta.
Sigfrid Karg-Elert to kompozytor z przełomu XIX i XX wieku, jeden z największych kompozytorów swojej epoki, pedagog Konserwatorium Lipskiego. Wypracował osobisty styl, który poszerzył harmonię.
Potem wysłuchano: Menueta (trans. Edwin H. Lemare) Luigi Boccheriniego włoskiego kompozytora i wiolonczelisty epoki klasycyzmu oraz rokoko. Znamy go chociażby za pośrednictwem piosenki W. Młynarskiego „Obiad rodzinny”, która spopularyzowała menuet szerokim rzeszom słuchaczy i powstałą w 1895r. Toccatinę op.16 Aloÿsa Claussmanna. Była jednym z 543 dzieł skomponowanych przez tego pracowitego muzyka - Alzatczyka.
Kolejni kompozytorzy i grane przez Panią Ewę Bąk ich utwory to:
Claude-Benigne Balbastre – Canonnade,
Claude-Benigne Balbastrefrancuski kompozytor tworzący w epoce baroku. Jako szesnasty spośród siedemnaściorga rodzeństwa kontynuował profesję ojca rownież organisty. Był organistą w katedrze Notre Dame w Paryżu i Kościele Katerdralnym Ludwika XVIII, uczył gry m.in. Królową Antoninę. Jego sława była tak wielka, że kościoły nie mieściły słuchaczy.
Raymond Bassal – Fanfare - kompozytor z XIX wieku wywodzący się z zamożnej
ziemiańskiej rodziny z południowej Francji. Działalność ziemiańska łączył z realizacją swoich muzycznych-pasji.
Polibio Fumagalli – Marcia brilliant - kompozytor włoski z XIX wieku organista, pianista. Uczył w Konserwatorium w Mediolanie. Wywodził się z muzycznie uzdolnionej rodziny, jego bracia byli również kompozytorami.
Samuel Rousseau – Larghetto - kompozytor francuski, organista. Skomponował 8 oper, pisał muzykę religijną. Za twórczość muzyczną został odznaczony Legia Honorową.
Paul Wachs – Te Deum - kompozytor francuski, żyjący w Paryżu na przełomie i połowy XIX i I pol.XX wieku, jako organista zastąpił Camille Saint-Saënsa.
I wreszcie w murach katedry zabrzmiały monumentalne dźwięki utworu Johanna Sebastiana Bacha – Fantazja Komm, heiliger Geist, Herre Gott BWV 651
J.S. Bach-cesarz muzyki organowej, tuz nad tuzy. To kompozytor najgenialniejszy. Napisał ponad 1000 utworów na organy.Był czas, że o nim zapomniano. Przywrócił go pamięci współczesnych w 1875 roku Felix Mendelson „Pasją wg.Sw.Mateusza” i odtąd J.S.Bach jest obecny w muzyce i kościołach, jego sława trwa. Przez ostatnie 1,5 roku kompozytor był niewidomy. Prosił żonę by spaliła wszystkie rękopisy. Na szczęście nie posłuchała męża. Niewiele brakowało aby objął stanowisko kapelmistrza w Bazylice w Gdańsku. O geniuszu kompozytora świadczy fakt iż jego muzyka została nagrana na pozłacanym dysku i w 1977 roku wystrzelona w przestrzeń kosmiczną, by tę genialną muzykę mogły znać przyszłe pokolenia.
A później dla kontrasu lekka, dowcipna Humoreska op.101, nr 7 (trans. Edwin H. Lemare) Antonina Dvoȓȁka kompozytora czeskiego. Twórczość Dvoraka to synteza klasycyzmu i romantyzmu. Skomponował wiele oper m.in. „Rusałkę”. Partię Rusałki śpiewają i chcą śpiewać wszystkie soprany na świecie.
Na zakończenie koncertu organowego pojawił się akcent łomżyński – grane mistrzowsko przez Pania Ewę Bąk kompozycje Mariana Sawy – Modlitwa łomżyńska i Oremus.
Marian Sawa przez krytyków zwany tytanem lub pogromcą organów łączył umiejętnie wiele tradycji muzycznych, wykorzystywał cytaty z polskich pieśni kościelnych. Można go porównać z Feliksem Nowowiejskim. Skomponował ponad 200 kompozycji cieszących się popularnością i chętnie wykonywanych.
Utwór Modlitwę łomżyńską wykonał M. Sawa po raz pierwszy 17 września 2004 roku w Katedrze Łomżyńskiej, drugi utwór Oremus miał swoją inaugurację w rocznicę śmierci kompozytora w 2009r. w Warszawie.
Publiczność pożegnała artystkę owacją na stojąco, dziękując za mistrzowskie wykonania różnorodnych utworów.