Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przedstawił 8 istotnych poglądów. Postępowania przed sądami w Warszawie, Krakowie i Łodzi dotyczą umów kredytów hipotecznych waloryzowanych kursem franka szwajcarskiego. Większość spraw odnosi się do opłat pobranych w oparciu o niedozwolone postanowienia dotyczące obliczania kwoty i rat kredytu, jedna - do ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, a w jednej z nich poruszone są obie kwestie.

Klauzule waloryzacyjne

Spory konsumentów z bankami BPH, BZ WBK, Deutsche Bank, Getin Noble Bank (2 spory), Millenium i PKO BP dotyczą opłat pobranych na podstawie  kwestionowanych klauzul waloryzacyjnych. Urząd wskazał, że na ich mocy banki ustalają sposób wyliczania wysokości kwoty i poszczególnych rat kredytu w oparciu o kursy kupna i sprzedaży franka szwajcarskiego zawarte w tabeli. Jednocześnie kredytobiorcy nie są w stanie zweryfikować, czym kierują się banki w podejmowaniu decyzji o wysokości kursów walut. Dlatego, zdaniem UOKiK, klauzule te są niedozwolone. Co więcej w 6 poglądach urząd wskazał, że uznanie przez sąd postanowień dotyczących waloryzacji kwoty kredytu i rat kredytu za niedozwolone może powodować nieważność umowy. Dzieje się tak, ponieważ szkodliwe dla konsumenta postanowienia nie obowiązują od momentu zawarcia umowy. W dodatku nie ma możliwości ich zastąpienia przepisami prawa. W ocenie urzędu, orzeczenie unieważniające umowę powinno nastąpić jedynie w sytuacji, gdy konsument w pełni zaakceptuje takie rozwiązanie.

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego

Urząd wydał też pogląd odnoszący się do sporów konsumentów z mBankiem oraz BZ WBK o postanowienia dotyczące ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. UOKiK uznał je za sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszające interesy konsumentów. Nie informują one kredytobiorców jakie są warunki ubezpieczenia, jego zakres ani w jaki sposób przedsiębiorca wylicza opłaty z tego tytułu. Obciążają kredytobiorców kosztami świadczenia, którego  jedynym jego beneficjentem jest bank. Jednocześnie konsumenci nie mogą sprawdzić, za co tak naprawdę płacą.

Istotny pogląd w sprawie konsumenckiej – zasady

• Istotny pogląd w sprawie to pisemne stanowisko prezesa UOKiK, w którym urząd przedstawia argumenty i poglądy ważne dla danego sporu, opierając się na określonym stanie faktycznym i prawnym. Z tego względu ocena przedstawiona w istotnym poglądzie nie może być odniesieniem do innych spraw.
• Wydawany jest tylko w sprawie toczącej się przed sądem.
• Jest wydawany, jeżeli przemawia za tym interes publiczny.
• Dotyczy sporu między konsumentem a przedsiębiorcą.
• Prezes UOKiK może przedstawić istotny pogląd w sprawie z własnej inicjatywy, na wniosek konsumenta lub przedsiębiorcy bądź na wniosek sądu.
• Prezes UOKiK może wydać istotny pogląd we wszystkich sprawach z zakresu ochrony praw konsumentów, nie tylko usług finansowych.

Ocena prawna przedstawiona przez urząd nie może stanowić odniesienia dla innych spraw, które pozornie mogą wydawać się podobne. W każdym przypadku prezes UOKiK ocenia stan faktyczny i prawny, orzecznictwo w danej sprawie oraz wniosek skierowany przez powodów. Wydane do tej pory poglądy są dostępne na stronie internetowej UOKiK: https://uokik.gov.pl/istotny_poglad_w_sprawie.php.

Istotne poglądy wydane przez prezesa UOKiK dotyczą spraw o sygn. akt: IV C 506/16 (BPH), I C 1196/16 (BZ WBK), I C 521/15 (Deustche Bank), II C 3/16 oraz ACa 1233/16 (Getin Noble Bank), VI C 2167/16, (mBank), I C 4055/16 (Millenium), I C 776 /16 (PKO BP).

Dodatkowe informacje dla mediów:

Biuro Prasowe  UOKiK 
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 695 902 088
E-mail: biuroprasowe@uokik.gov.pl