14 wyroków w sprawie decyzji lub pozwów UOKiK wydały w maju i czerwcu 2016 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Sąd Apelacyjny w Warszawie. Dotyczą one m.in. branży usług finansowych i budowy obiektów sportowych
Wymienione wyroki dotyczą decyzji z zakresu praktyk ograniczających konkurencję, ochrony zbiorowych interesów konsumentów, a także pozwów UOKiK o uznanie klauzul za niedozwolone. W sześciu sprawach sądy w całości utrzymywały decyzje Urzędu, w dwóch została ona zmieniona, a w jednym przypadku uchylona w całości. Sądy uznały trzy pozwy wniesione przez UOKiK, a jeden został oddalony na korzyść pozwanego. Poniżej przedstawiamy podsumowanie najważniejszych rozstrzygnięć sądów wydanych w maju i czerwcu 2016 roku.
OCHRONA ZBIOROWYCH INTERESÓW KONSUMENTÓW
Getin Noble Bank - sygn. akt XVII AmA 129/14
W grudniu 2013 roku UOKiK wydał decyzję, w której stwierdził, że Getin Noble Bank, wprowadzał w błąd klientów zawierających umowy dotyczące polis z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (ufk). Praktyka polegała na niedostatecznym informowaniu o ryzykach oraz kosztach zerwania kontraktu. Na przedsiębiorcę została nałożona kara pieniężna w wysokości ponad 5,6 mln zł. Spółka odwołała się od decyzji. W czerwcu 2016 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK) potwierdził, że działanie Getin Noble Bank było niezgodne z prawem, obniżył jednak karę do 5 milionów zł. SOKiK wskazał, że Urząd nie uwzględnił dobrowolnej kompensacji jako okoliczności łagodzącej.
4Life Direct - sygn. akt XVII AmA 52/15
Kolejny wyrok dotyczy spółki 4Life Direct. W 2013 r. UOKiK stwierdził, że przedsiębiorca nie zamieszczał w materiałach reklamowych ubezpieczenia „Moi bliscy” istotnych informacji na temat warunków wypłacenia odszkodowania. SOKiK oddalił odwołanie spółki, uznając że ustalenia faktyczne i ocena prawna zawarte w decyzji są prawidłowe. Utrzymana została również kara finansowa w wysokości ponad 25 tys. zł.
Auxilia - sygn. akt VI Aca 541/15
W listopadzie 2013 r. Prezes UOKiK wydał decyzję, w której stwierdził, że spółka Auxilia, wprowadzała konsumentów w błąd. Przedsiębiorca, który zajmuje się pośrednictwem w dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych, reklamował swoją działalność hasłami o treści: o 70 % wyższe odszkodowanie niż u konkurencji oraz 97,7 % wygranych spraw. Zdaniem Prezesa Urzędu, podane wartości zostały obliczone na podstawie nierzetelnych danych. Spółka odwołała się od decyzji, ale sądy obu instancji przyznały rację UOKiK. W maju 2016 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację Auxilii. W ustnym uzasadnieniu wyroku SA stwierdził, że hasła reklamowe były sformułowane na podstawie nieaktualnych, niepełnych i wybiórczo wybranych danych. Utrzymał również karę finansową w wysokości ponad 14 tys. zł.
Marka - sygn. akt VI ACa 685/15
Kolejny wyrok sądu dotyczy firmy udzielającej pożyczek - Marka. W grudniu 2013 UOKiK stwierdził, że reklamy spółki wprowadzają odbiorców w błąd sugerując bezwarunkowe udzielenie pożyczki oraz nie podają prawdziwych informacji o opłatach wstępnych. Sąd pierwszej instancji podtrzymał decyzję oddalając odwołanie. Również Sąd Apelacyjny w czerwcu 2016 r. podzielił całkowicie ustalenia i wnioski Urzędu i SOKiK dotyczące stwierdzonych praktyk. Wskazał m.in., że prawidłowo przyjęty został wzorzec przeciętnego konsumenta. Utrzymana została także kara finansowa w łącznej wysokości ponad 16 tys. zł.
KLAUZULE NIEDOZWOLONE
MiniCredit - sygn. akt XVII AmC 2854/14
Kolejny wyrok w sprawie firmy pożyczkowej to uznanie za niedozwolone klauzul stosowanych przez MiniCredit. Wyrok SOKiK w tej sprawie zapadł w czerwcu 2016 roku. Zakwestionowane postanowienia dotyczyły m.in. wysokości opłat windykacyjnych, które nie zostały ustalone indywidualnie, na podstawie kosztów faktycznie poniesionych przez przedsiębiorcę, lecz w stałej, niezmiennej wysokości, takiej samej dla wszystkich konsumentów.
Pszczółka Piechoccy - sygn. akt VI ACa 222/15
W maju 2016 r. Sad Apelacyjny wydał wyrok, w którym uznał za abuzywne klauzule stosowane przez spółkę Pszczółka Piechoccy, która zajmuje się udzielaniem pożyczek konsumenckich. Potwierdził tym samym wcześniejszy werdykt SOKiK oraz pozew UOKiK. Zakwestionowane postanowienia dotyczyły braku proporcjonalności opłat ponoszonych przez strony umowy czy uciążliwej liczby kontroli (osiem w miesiącu) w przypadku opóźnienia w spłacie. W ustnym uzasadnieniu sąd stwierdził, że interes konsumenta należy rozumieć szeroko nie tylko jako ekonomiczny, ale również dyskomfort spowodowany takimi okolicznościami jak np. strata czasu, naruszenie prywatności, wprowadzenie w błąd. Zwrócił również uwagę, że natomiast nadmierna częstotliwość kontroli powoduje możliwość poczucia się nękanym.
OCHRONA KONKURENCJI
Saltex Europa - sygn. akt XVII AmA 148/14
Pierwszy z wyroków w sprawach z zakresu ochrony konkurencji dotyczy decyzji UOKiK z czerwca 2014 roku. Urząd uznał wówczas, że spółki Polcourt (obecnie w upadłości likwidacyjnej) oraz Saltex Europa dopuściły się praktyki ograniczającej konkurencję. Obie spółki uzgadniały warunki składanych ofert w przetargach na budowę i modernizacje obiektów sportowych. Od decyzji odwołał się Saltex Europa. W maju 2016 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przyznał rację UOKiK. W ustnym uzasadnieniu sąd stwierdził, że przedsiębiorcy zamiast ze sobą konkurować zmierzali do tego, aby wpływać na sposób rozstrzygnięcia wyników przetargów. Z punktu widzenia prawa ochrony konkurencji bez znaczenia jest, że zamawiający na tej współpracy nie tracił. Sąd podtrzymał również nałożoną karę pieniężną w wysokości ponad 105 tys. zł.
Roland Polska - sygn. akt VI ACa 215/15
Ostatni z opisywanych wyroków dotyczy decyzji z grudnia 2011 r. UOKiK stwierdził wówczas, że spółka dystrybutor sprzętu muzycznego, spółka Roland Polska ustalała z dystrybutorami minimalne ceny odsprzedaży swoich produktów w Internecie. Na przedsiębiorcę została nałożona kara w wysokości ponad 216 tys. zł. Decyzję Urzędu potwierdziły Sądy kolejnych instancji. W ustnym uzasadnieniu wyroku z czerwca 2016 r. Sądu Apelacyjny stwierdził, że dowodów bezsprzecznie wynika, że Roland Polska uczestniczył w niedozwolonym porozumieniu, był jego inicjatorem i strażnikiem, a kara pieniężna została nałożona zasadnie.
Procedura odwoławcza
Od decyzji Prezesa UOKiK przedsiębiorcy przysługuje odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a od wyroku SOKiK – apelacja do Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Możliwe jest również złożenie skargi kasacyjnej od wyroku SA do Sądu Najwyższego.
Baza wyroków
Od listopada 2015 roku na stronie UOKIK działa baza wyroków sądowych. Zamieszczane są w niej informacje dotyczące wszystkich rozstrzygnięć w sprawach decyzji z zakresu praktyk ograniczających konkurencję, kontroli koncentracji, naruszenia zbiorowych interesów konsumentów oraz w sprawach o uznanie klauzul za niedozwolone (w których powodem był Prezes UOKiK). Baza dostępna jest w zakładce „Wyroki” na stronie internetowej UOKiK: http://decyzje.uokik.gov.pl/bp/wyroki.nsf. Szczegóły dotyczące zasad zamieszczania wyroków znajdują się w dokumencie Zasady informowania o sprawowaniu sądowej kontroli nad decyzjami Prezesa UOKiK.
Dodatkowe informacje dla mediów:
Biuro prasowe UOKiK
pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 314 , 55 60 111
E-mail: biuroprasowe@uokik.gov.pl
Twitter: @UOKiKgovPL