Dariusz Łomowski, Zastępca Dyrektora Departamentu Inspekcji Handlowej, jak kupować jaja - porady
Dariusz Łomowski, Zastępca Dyrektora Departamentu Inspekcji Handlowej, jak kupować masło - porady
Z chowu klatkowego czy z wolnego wybiegu? Od szczęśliwych kur czy fermowe? A może te z kwasem Omega-3 zachwalane przez producenta? Wybierając jajka, zwróćmy uwagę na ich oznakowanie. W najnowszej kontroli Inspekcja Handlowa zakwestionowała 35 proc. (95) spośród sprawdzonych 271 partii jaj kurzych.
Kontrola odbyła się w IV kwartale 2015 r. na terenie całej Polski w sklepach, hurtowniach i na targowiskach. Zastrzeżenia inspektorów najczęściej wzbudzało nieprawidłowe oznakowanie (82 partie, 30 proc.) oraz niewłaściwa waga (22 partie, 13 proc.). Jeden z producentów oferował „jaja ziołowe”, co więcej - na opakowaniu widniał obrazek łąki. Mogło to sugerować konsumentom, że kupują jaja z wolnego wybiegu, tymczasem – był to chów klatkowy. Ponadto producenci wyróżniali swoje produkty, przypisując im właściwości, które mają wszystkie jaja spożywcze. Przykładowo: stosowali hasła marketingowe, które informowały o tym, że sprzedają „świeże jaja bez GMO”, „Bez sztucznych barwników”, „Wolne od antybiotyków”.
Zastrzeżenia wzbudziły też jaja sprzedawane luzem na targowiskach (58 partii, 53 proc.) ze względu na niewłaściwe oznakowanie w miejscu sprzedaży. Sprzedawcy nie informowali o dacie minimalnej trwałości, metodzie chowu kur, klasie wagowej, czy imieniu i nazwisku producenta. Przykładowo – jeden ze sprzedawców oferował „jaja z zagrody” z własnego gospodarstwa. Tymczasem – jak się okazało – nie miał własnych kur.
Jaja – obowiązkowe informacje
- W sklepach znajdziemy wyłącznie jaja świeże - klasy A. Muszą być one odpowiednio oznakowane. Na skorupie znajdziemy informacje o metodzie chowu kur (0 – ekologiczny, 1 – wolny wybieg, 2 – ściółkowy, 3 – klatkowy), kod państwa i weterynaryjny numer identyfikacyjny hodowli składający się z ośmiu cyfr. Na opakowaniu szukajmy informacji o klasie wagowej jaja (S, M, L, XL),
- Jajka sprzedawane na bazarze bezpośrednio przez gospodarza, który ma mniej niż 50 kur nie muszą być ostemplowane. Jednak w miejscu sprzedaży muszą się pojawić następujące informacje: nazwa i adres gospodarstwa oraz imię i nazwisko gospodarza.
W efekcie kontroli Inspekcja Handlowa wydała 12 decyzji za sprzedaż niewłaściwie oznakowanych jaj oraz o niższej klasie wagowej. Skierowała także zawiadomienia do Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, nadzoru weterynaryjnego, sanitarnego i urzędu skarbowego.
Masło – jakie produkty znajdziemy w sklepach
Wybierając masło, nie tylko do świątecznych wypieków, pamiętajmy, że w sklepach znajdziemy produkty różniące się zawartością tłuszczu. Jest to zgodne z prawem o ile etykieta informuje o zawartości tłuszczu mlecznego. Szczególnie wtedy, gdy produkt jest tani szukaj na opakowaniu szukaj słowa „masło”. Może się okazać, że będzie to mieszanka masła i margaryny. W sklepach znajdziemy m.in.:
- Masło – zawiera minimum 80 proc. tłuszczu mlecznego i ani grama roślinnego. Dozwolone dodatki to jedynie beta karoten oraz sól.
- „Masło o zawartości ¾ tłuszczu” – zawiera od 60-62 proc. tłuszczu mlecznego i ani grama roślinnego.
- Margaryna – składa się przede wszystkim z tłuszczu roślinnego. Może zawierać nie więcej niż 3 proc. tłuszczu mlecznego.
- „Masło roślinne” – w rzeczywistości jest to margaryna. Nazwa „masło roślinne” jest stosowana w Polsce od lat 70.
- Osełka”, „Miksełko”, „Ekstra do smarowania” – mogą mylnie sugerować, że jest to masło. Szukaj na etykiecie informacji o zawartości tłuszczu mlecznego.
Pamiętaj: sprawdzaj datę minimalnej trwałości i temperaturę przechowywania – przeterminowane masło może mieć nieprzyjemny zjełczały zapach i smak, zwłaszcza jeśli było przechowywane w zbyt wysokiej temperaturze. Czytaj dokładnie informacje zamieszczone na etykiecie, zwłaszcza te podane drobnym drukiem. Nie sugeruj się atrakcyjną szatą graficzną opakowania ani wyeksponowaną fantazyjną nazwą.
Kupiłeś nieświeżą żywność? Masz prawo do reklamacji. Konieczny będzie dowód zakupu, np. paragon, wyciąg z konta, które potwierdzą, że produkt został zakupiony w konkretnym sklepie. Reklamację możesz złożyć w ciągu dwóch lat od zakupu, ale przed upływem daty ważności. Możesz domagać się wymiany na produkt bez wad (np. na świeże mleko) lub obniżenia ceny. Zwrot gotówki jest możliwy, gdy wada jest istotna. W przypadku problemów lub zakupu towaru o niskiej jakości, skontaktuj się z Inspekcją Handlową. Więcej informacji w specjalnie przygotowanym poradniku.
Dodatkowe informacje dla mediów:
Biuro prasowe UOKiK
pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 314 , 55 60 111
E-mail: biuroprasowe@uokik.gov.pl