Zakazane jest wprowadzanie konsumentów w błąd – np. sugerowanie, że kupują produkt bez konserwantów, gdy w rzeczywistości je zawiera. W trzecim kwartale 2015 roku Inspektorzy Inspekcji Handlowej w całej Polsce na zlecenie UOKiK sprawdzali jakość i oznakowanie produktów sprzedawanych jako domowe, tradycyjne, naturalne, bez konserwantów, wolne od GMO i im podobne. Inspekcja Handlowa brała pod uwagę wykaz składników, rodzaj produktu, sposób rozmieszczenia i wyeksponowania obowiązkowych i dobrowolnych informacji na etykiecie lub w miejscu sprzedaży, a także szatę graficzną opakowania.W 160 różnego rodzaju sklepach inspektorzy Inspekcji Handlowej skontrolowali 966 partii produktów. Zakwestionowano co trzecią (300 partii – 31 proc.).

Wyniki kontroli

Ze względu na wprowadzające w błąd oznakowanie zakwestionowano 233 partie.Inspektorzy stwierdzili, że do produkcji użyto licznych substancji dodatkowych (tj. dozwolonych dodatków do żywności oznaczonych symbolem E, takich jak wzmacniacze smaku, stabilizatory, przeciwutleniacze, które nie są stosowane w produkcji domowej i tradycyjnej. Przykłady:

• Wędzonka swojska– na etykiecie produkt ujawnił, że zawierała dodatek błonnika bambusowego, białka sojowego, substancji zagęszczającej E-407, skrobi modyfikowanej, białka zwierzęcego, maltodekstrynę, stabilizatorów E-450, E-451, E-262, przeciwutleniaczy E-316 i E-315.

• Żur domowy koncentrat – Wiejskie specjały – Żur skondensowany naturalny, według staropolskiej receptury, która pamięta dębowe stoły dworów i strzech. Nowy zdrowy produkt w starym stylu - w składzie znajdowała się substancja konserwująca E-211 (benzoesan sodu).

• Maślanka naturalna – wykaz składników zawierał substancje zagęszczające, w tym żelatynę wieprzową.

• Smalec domowy z opisem na etykiecie: Spróbuj prawdziwego, domowego smalcu z najlepszym mięsem, przygotowanego według znakomitego polskiego przepisu – został wyprodukowany m.in. przy użyciu: białka sojowego, aromatów, wzmacniacza smaku E-621 (glutaminianu monosodowego), stabilizatorów E-450, E-451 i E- 452 (di-, tri- i polifosforanów).

Działania Inspekcji Handlowej

Za wprowadzenie produktów o niewłaściwej jakości lub zafałszowanych Inspektorzy Inspekcji Handlowej wydali 11 decyzji z karami o łącznej wysokości 6,1 tys. zł. Nałożyli 10 mandatów karnych za sprzedawanie produktów przeterminowanych na kwotę 1,6 tys zł. Przekazali 135 zawiadomień do innych instytucji: Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz do Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Konsumencie, kupujesz produkty tradycyjne, pamiętaj o :

1. Wiejski, naturalny, domowy – taka żywność powinna być produkowana ze składników, jakich użylibyśmy w domu. Jednak często to tylko hasła reklamowe, które mają zachęcić do kupna.

2. Zanim włożysz do koszyka, sprawdź skład – na etykiecie produktu lub gdy kupujesz na wagę – na wywieszce. Jeżeli takiej informacji nie ma, zapytaj sprzedawcę, z czego został wytworzony produkt, który chcesz kupić.

3. Przyjmuje się, że produktem tradycyjnym może być ten, który został wytworzony metodami tradycyjnymi lub znajduje się na rynku co najmniej 30 lat.

4. Produkt naturalny – to taki, który został wytworzony w prosty sposób, np. przez wędzenie, suszenie, marynowanie, z naturalnych lub niskoprzetworzonych składników. Będą nimi np. sery, masło, śmietana wytworzone tylko z mleka.

5. Nie każde E jest straszne. Np. E-250 to azotyn sodu czyli sól peklująca, której używa się w gospodarstwach domowych do produkcji wędlin.

6. Bez glutaminianu sodu – bądź ostrożny, ponieważ do takiego produktu producent mógł dodać innych substancji poprawiających sztucznie smak.

7. Majonez bez konserwantów wprawdzie nie zawiera konserwantów, ale dodaje się do niego przeciwutleniaczy, np. E-385.

8.  Nieprawidłowości co do jakości lub oznakowania produktów zgłoś Inspekcji Handlowej.