W kraju działa 371 miejskich i powiatowych rzeczników konsumentów, którzy udzielają bezpłatnych porad i informacji na temat przysługujących nam praw. Ponadto prowadzą mediacje, analizują treści umów i kart gwarancyjnych, pomagają sporządzić reklamacje. Do ich zadań należy także przygotowanie pozwów i innych pism procesowych dla konsumentów lub występowanie do sądu z powództwem. W tym roku rzecznicy konsumentów obchodzą 10 lat istnienia.
Konsumenci są coraz bardziej świadomi przysługujących im praw i wynikających z tego obowiązków. Zwiększają się również ich oczekiwania i zapotrzebowanie na skuteczną pomoc. Cieszy fakt, że wielu z nas wie, gdzie jej szukać – świadczy o tym wzrastająca liczba udzielonych informacji. W zeszłym roku rzecznicy konsumentów udzielili ponad 300 tysięcy porad, prawie 50 tysięcy razy podejmowali interwencje na rzecz konsumentów. Dla porównania rok wcześniej było to odpowiednio: ponad 250 tysięcy porad i blisko 40 tysięcy interwencji.

Konsumenci najczęściej mieli problem z prawem do reklamacji – głównie niezgodnego z umową obuwia (36 619 porad), sprzętu RTV i AGD (28 664 porad), odzieży (11 113 porad), sprzętu komputerowego (12 404 porad), telefonów komórkowych (12 697 porad), elementów wyposażenia wnętrz (17 017 porad). Rzecznicy interweniowali wtedy, gdy przedsiębiorca m.in. odmawiał przyjęcia zgłoszenia reklamacyjnego, nie przestrzegał 14-dniowego terminu na jego rozpatrzenie. Konsumenci mieli także problem z jakością zamawianych usług – telekomunikacyjne (23 026 porad), remontowo-budowlane (14 919 porad), związane z dostawą mediów (7 609 porad), turystyczne (6 925 porad). W przypadku usług rzecznicy konsumentów udzielali najczęściej informacji na temat zawyżonych rachunków telefonicznych, nieprawidłowo naliczonego abonamentu, używania materiałów nienależytej jakości w przypadku usług budowalnych, czy realizacji robót niezgodnie z projektem. Wzrosła liczba skarg dotycząca usług bankowych z 7652 w 2007 roku do ponad 10 tys. w 2008 roku — najwięcej było ich w województwach małopolskim i mazowieckim, najmniej w podlaskim i świętokrzyskim. Dotyczyły one m.in. wprowadzania w błąd co do wysokości oprocentowania, prowizji i innych opłat za obsługę kredytów hipotecznych czy bezprawnego wpisywania do bazy nierzetelnych dłużników bankowych. Konsumenci zgłaszali się także po pomoc w przypadku problemów z odstąpieniem od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość — w szczególności od umów wiązanych, czyli takich, gdzie oprócz zakupu towaru lub usługi dodatkowo zaciągano kredyt. Ponadto oferowano im produkt za cenę przewyższającą jego wartość lub towary niskiej jakości, nie informowano również o adresie siedziby firmy wysyłkowej lub akwizytora.

W zeszłym roku rzecznicy konsumentów łącznie sporządzili ponad 1600 pozwów, do sądów skierowali ponad 870 dochodząc praw poszkodowanych klientów. 557 spraw zakończyło się pozytywnie, ponad 230 jest jeszcze w toku. Dzięki interwencji rzecznika konsumentów z Wadowic bank zwrócił konsumentowi składkę ubezpieczenia kredytu konsumenckiego po jego wcześniejszej spłacie. W ten sposób konsument odzyskał 10 tys. zł.

Zgodnie z obowiązującym prawem, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów podejmuje działania w przypadku naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Natomiast jeżeli reklamacja konsumenta zostanie odrzucona przez sprzedawcę, możemy liczyć na pomoc miejskiego lub powiatowego rzecznika konsumentów. Bezpłatne informacje udzielane są telefonicznie, pocztą elektroniczną bądź bezpośrednio w biurze rzecznika. Adres i telefon odpowiedniego rzecznika można znaleźć w Starostwie Powiatowym lub Urzędzie Miasta, a także na stronie internetowej UOKiK.

Urząd przypomina, że oprócz miejskich i powiatowych rzeczników konsumentów, bezpłatne porady udzielane są również pod numerem infolinii 0 800 800 008. Spór można również rozwiązać polubownie przez działające przy Inspekcji Handlowej Sądy Polubowne. Konsument przede wszystkim powinien złożyć wniosek – nie jest to obarczone żadnymi kosztami. Obecnie przy Wojewódzkich Inspektoratach Inspekcji Handlowej istnieje 16 stałych polubownych sądów konsumenckich oraz 15 ośrodków zamiejscowych na terenie całego kraju. Rozpatrują sprawy o prawa majątkowe, które powstały w wyniku umów sprzedaży produktów i świadczenia usług konsumentom.
Sprawozdanie oraz dodakowe informacje na stronie www.uokik.gov.pl