Rezerwaty w Powiecie Łomżyńskim
1. Rezerwat ,,Kalinowo” gmina Piątnica Nadleśnictwo Łomża
Data utworzenia: 1972 r.
Powierzchnia: 69,76 ha
Opis: Zdecydowanie największą powierzchnię rezerwatu zajmują grądy i są one jedynym skrawkiem wielogatunkowego lasu liściastego o naturalnym charakterze na całej Wysoczyźnie Kolneńskiej. Pod względem fitosocjologicznym wyróżnić można:
Zespół grądu, gdzie drzewostan lipa i dąb, z domieszką klonu, grabu i brzozy. Sporadycznie spotykany jest wiąz. W jego ramach można wyróżnić dwa podzespoły:
- grąd czyśćcowy - występuje w dolnych partiach stoków, na glebach wilgotnych w ciągu całego okresu wegetacyjnego, z takimi gatunkami jak: czyściec leśny, ziarnopłon wiosenny, kokorycz pełna, złoć żółta, zawilec żółty.
- grąd typowy - występuje na wierzchowinach i stokach o różnym nachyleniu i jest znacznie uboższy florystycznie. W warstwie ziół możemy spotkać kilka rzadkich gatunków roślin kserotermicznych, jak: miodunka wąskolistna, przetacznik pagórkowy, oman wierzbo-listny, gorysz siny, pięciornik biały, dzwonek boloński.
Na obrzeżach lasu, na skarpach o największym nachyleniu i nasłonecznieniu wyróżnić można zbiorowiska muraw kserotermicznych. Spotkać tu można: szałwię łąkową, tymotkę Boehmera, turzycę wiosenną, przetacznika kłosowatego, goździka kartuzka, ciemiężyka białokwiatowego, zawilca wielko kwiatowego czy wiązówkę bulwkową. Spośród roślin objętych ochroną gatunkową w rezerwacie „Kalinowo” występuje: lilia złotogłów, naparstnica zwyczajna, zawilec wielokwiatowy, rojnik pospolity, gnieźnik leśny i podkolan biały. Bardzo istotną cecha rezerwatu jest fakt, że utrzymuje się w nim bardzo dynamiczny proces regenerowania składu gatunkowego i struktury zbiorowisk roślinnych bardzo zbliżonych składem do naturalnych.
Żródło:http://www.lpkdn.wrotapodlasia.pl/pl/a68f8a9df830793/55c8c550e661c78/
2. Rezerwat ,,Kanistan” gmina Zbójna Nadleśnictwo Nowogród
Data utworzenia: 1984 r.
Powierzchnia: 134,84 ha
Opis: Jest to największy i jeden z najlepiej zachowanych na terenie Puszczy Kurpiowskiej bagienny las olszowy o dużej wartości przyrodniczej. Przeważającą część rezerwatu zajmuje zespół olsu o charakterystycznej, kępiastej strukturze. Odznacza się on drzewostanem olszowym z domieszką brzozy omszonej, a w dolnej warstwie również świerka. Niekiedy przewagę w drzewostanie uzyskuje brzoza omszona. W warstwie krzewów głównym gatunkiem jest kruszyna. Niewielką domieszkę stanowią podszytowe świerki oraz jarzębina. W warstwie ziół pokrywającej 60-80% powierzchni, głównymi gatunkami są: turzyca błotna, turzyca pęcherzykowata, psianka słodkogórz, narecznica błotna, kosaciec żółty, wietlica samicza, turzyca długowłosa i inne.
źródło:http://www.zbojna.powiatlomzynski.pl/fotogaleria.php?id=15
3. Rezerwat ,,Czarny Kąt” gmina Zbójna Nadleśnictwo Nowogród
Data utworzenia: 1989 r.
Powierzchnia: 32,97 ha
Opis: Las odznacza się dorodnym drzewostanem sosnowym naturalnego pochodzenia w wieku 90-100 lat, z niewielką, pojedynczą domieszką świerka. Dużą część rezerwatu zajmują wyniesienia wydmowe o znacznej wysokości i stromych stokach. Między wyniesieniami występują wilgotne obniżenia z wodą gruntową blisko powierzchni gleby. Wyniesienia zajmuje bór brusznicowy, zajmuje on zdecydowanie większą część powierzchni rezerwatu. Odznacza się dość rozluźnionym drzewostanem, licznym występowaniem jałowca w warstwie krzewów i domieszką w runie borówki brusznicy oraz szeregu gatunków siedlisk suchych, jak kostrzewa owcza, trzcinnik piaskowy, turzyca wrzosowiskowa, łyszczec baldacho-gronowy oraz podlegający ochronie goździk piaskowy. Miejscami dość duże, zwarte płaty tworzy delikatna trawa śmiałek pogięty. W warstwie mchów dominuje rokitnik pospolity i widłoząb falisty.
żródło:http://www.zbojna.powiatlomzynski.pl/fotogaleria.php?id=13
4. Rezerwat ,,Rycerski Kierz” gmina Łomża Nadleśnictwo Łomża
Data utworzenia: 1989 r.
Powierzchnia: 42,44 ha
Opis: Centralną część rezerwatu zajmuje dąbrowa świetlista, z dorodnym drzewostanem dębowo-sosnowym. Znajduje się tam również 21 gatunków krzewów. W rezerwacie występuje szerokie spektrum gatunków ziół z licznymi gatunkami chronionymi i rzadkimi. Z kolei w południowej i południowo-wschodniej części rezerwatu dominuje grąd czyśćcowy z wielogatunkowym i wielowiekowym lasem liściastym.
Żródło: https://wspolczesna.pl/rezerwat-rycerski-kierz-nowa-atrakcja-dla-milosnikow-lasu-zdjecia-wideo/ga/4908041/zd/7706835
5. Rezerwat ,,Łokieć” gmina Zbójna Nadleśnictwo Nowogród
Data utworzenia: 1989 r.
Powierzchnia: 139,76 ha
Opis: W rezerwacie są dobrze zachowane rzadkie zbiorowiska roślinne na wzniesieniach wydmowych i płaskim terenie z wilgotnymi glebami mineralnymi. Największą powierzchnię w rezerwacie zajmuje bór czernicowy z sosną, domieszką brzozy brodawkowej, brzozy omszonej i świerka. Na południowym obrzeżu rezerwatu na wzniesieniach wydmowych występuje bór brusznicowy z drzewostanem wyłącznie sosnowym. W miejscach zatorfionych, na niewielkich powierzchniach spotkać można bór bagienny z okazami 200-letnich sosen, z borówką bagienną czarną i bagnem zwyczajnym w podszyciu. W zachodniej części rezerwatu na dużej powierzchni występuje bór mieszany z sosną, osiką, brzozą omszoną i brodawkowatą, sporadycznie olszyny tam gdzie gleba wilgotna. Cały zespół ma charakter borealny na południowo-zachodniej granicy geograficznego zasięgu. W podszyciu bardzo bogaty zestaw ziół, traw i krzewów. W Puszczy Kurpiowskiej rezerwat Łokieć stanowi wyjątkowy element szaty roślinnej.
Żródło: https://nowogrod.bialystok.lasy.gov.pl/rezerwaty-przyrody#.X321iGgzaUk
6. Rezerwat ,,Wielki Dział” gmina Łomża Nadleśnictwo Łomża
Data utworzenia: 1990 r.
Powierzchnia: 174,58 ha.
Opis: Obejmuje fragment największego w Dolinie Narwi kompleksu lasów łęgowych naturalnego pochodzenia. Zasadniczą część drzewostanu tworzy olsza z domieszką jesionu, który dość licznie występuje też w dolnej warstwie drzew. Z krzewów występują tutaj czeremcha, porzeczka czarna, porzeczka czerwona, kalina, leszczyna jak też jarzębina, trzmielina zwyczajna i kruszyna. Miejscowo spotykany jest wawrzynek wilcze łyko. Warstwa ziół to: pokrzywa zwyczajna, niecierpek pospolity, przytulia błotna, jasnota plamista, kuklik zwisły, sitowie leśne, gwiazdnica gajowa, śledziennica skrętno listna, wiechlina zwyczajna, ziarnopłon wiosenny.
Uwzględniając podział fitosocjologiczny w rezerwacie wyróżnia się:
- zbiorowisko olsu typowego z dwiema formami - olsu trzcinowego zajmującego północną część obiektu i olsu typowego turzycowego, w jego części południowej;
- zbiorowisko olsu jesionowego z zaznaczoną dominacją jesionu, który tworzy również niższe piętro drzewostanu. Warstwa ziół jest tu bardzo dobrze rozwinięta i pokrywa od 90 do 100% powierzchni;
- zbiorowisko lasu wilgotnego, zajmujące najmniejszą część rezerwatu. Drzewostan stanowi tutaj dąb, jesion, olsza czarna z domieszka wiązu.
O wartości przyrodniczej rezerwatu decyduje naturalność zbiorowisk roślinnych położonych w dolinie dużej rzeki. Wielki Dział to stała ostoja: żurawi, bociana czarnego, orlika krzykliwego, bielika, łosia, wilka, jelenia. Dodatkową jego atrakcją jest duża ilość drzew pomnikowych i pozostałości bazy partyzantów Armii Krajowej z okresu II wojny światowej.