Powiat łomżyński jest powiatem typowo rolniczym, w którym na ogólną powierzchnię 1.354 km², użytki rolne zajmują ok. 89,2 tys. ha. Ogólną ilość gospodarstw indywidualnych i działek rolniczych wynosi powyżej 9 tys., w tym około 50% gospodarstw to gospodarstwa, których powierzchnia użytków rolnych wynosi powyżej 10 ha.
Ludność związana z rolnictwem w powiecie łomżyńskim stanowi 7,70% ludności w województwie podlaskim i 66,83% ludności powiatu. Do ludności związanej z rolnictwem zaliczono osoby wchodzące w skład gospodarstw domowych z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego o powierzchni uzytków rolnych powyżej 1 ha, z użytkowaniem działki rolnej o powierzchni użytków wynoszącej od 10 arów do 1 ha włącznie oraz z właścicielem zwierząt gospodarskich, nie posiadającym użytków rolnych lub posiadającym użytki rolne o powierzchni mniejszej niż 10 arów.
Ludność powiatu związana z rolnictwem według gmin |
|
Powiat łomżyński ogółem |
34.038 |
Gmina i miasto Jedwabne |
4.068 |
Gmina i miasto Nowogród |
2.164 |
Gmina Łomża |
6.047 |
Gmina Miastkowo |
2.790 |
Gmina Piątnica |
6.825 |
Gmina Przytuły |
1.763 |
Gmina Śniadowo |
4.056 |
Gmina Wizna |
3.333 |
Gmina Zbójna |
2.992 |
Powszechny Spis Rolny 2002 wykazał, że powierzchnia gruntów należących do gospodarstw rolnych w całym Województwie Podlaskim wynosiła 1.360 tys. ha i w porównaniu z danymi ze spisu z 1996 roku była mniejsza o 114,0 tys. ha. Areał użytków rolnych w gospodarstwach rolnych zmniejszył się o 5,4% (do 1149,8 tys. ha) w porównaniu z 1996 roku.
|
Ogółem |
Użytki rolne |
Lasy i grunty leśne |
Pozostałe grunty |
|||
razem |
Grunty rolne |
sady |
łąki |
||||
Województwo Podlaskie |
1.359.991 |
1.149.777 |
737.865 |
5.008 |
257.735 |
148.021 |
62.193 |
Powiat łomżyński |
104.658 |
89.169 |
56.728 |
123 |
21.401 |
12.269 |
3.220 |
W 2002 roku największy udział w ogólnej powierzchni użytków rolnych w województwie miały powiaty: sokólski (11%), białostocki (10,7%), wysokomazowiecki (8,1%) i łomżyński (7,8%), zaś najmniejszy – powiaty: sejneński (3,2%) i zambrowski (3,7%).
W powiecie Łomżyńskim użytki rolne stanowią 85,2% powierzchni powiatu, gdzie:
- grunty rolne razem stanowią 54,2% powierzchni powiatu
- sady – 0,1%
- łąki – 20,5%
- pastwiska – 10,4%
- pozostałe grunty – 3,1%
Przeciętna powierzchnia gospodarstwa rolnego według grup obszarowych w województwie Podlaskim kształtuje się na poziomie 11,33 ha, gdzie 45,22% stanowią gospodarstwa o powierzchni powyżej 10 ha. W powiecie łomżyńskim przeciętna powierzchnia gruntu wynosi 13,25 ha, gdzie najwięcej gospodarstw stanowią gospodarstwa powyżej 15 ha (42,02 %). Dużą grupę gospodarstw stanowią również gospodarstwa od 5 do 10 ha (17,43%).
W przekroju terytorialnym, największą przeciętną powierzchnię gospodarstwa rolnego w województwie charakteryzują następujące powiaty: grajewski (16,76 ha), suwalski (15,65ha) i moniecki (14,97ha). Najmniejszą z kolei powierzchnię gospodarstwa w województwie odnotowano w powiecie hajnowskim (7 ha), białostockim (8,53 ha) i bielskim (9,84 ha). W miastach na prawach powiatu przeciętna powierzchnia gospodarstwa wynosi odpowiednio: M. Suwałki (5,83 ha), M. Białystok (6,18 ha) i M. Łomża (6,67 ha).
Biorąc pod uwagę średnią użytków rolnych przypadających na jedno gospodarstwo to w powiecie łomżyńskim średnia ta (11,29) przekracza średnią w województwie (9,58 ha) o 1,71 ha.
Działalność rolniczą prowadzi w powiecie łomżyńskim 7.898 gospodarstw, w tym 93,3% stanowią gospodarstwa, które zajmują się wyłącznie tą działalnością.
|
Liczba gospodarstw rolnych według prowadzenia działalności rolniczej |
||
Ogółem |
Gospodarstwa prowadzące działalność wyłącznie rolniczą |
Gospodarstwa nie prowadzące działalności rol. |
|
Województwo Podlaskie |
120.055 |
96.102 |
23.953 |
Powiat Łomżyński |
7.898 |
7.368 |
530 |
Porównując liczbę gospodarstw rolnych powiatów z terenu Województwa Podlaskiego (bez miast na prawach powiatu), najwięcej gospodarstw rolnych można zauważyć w powiecie białostockim (17.616, gdzie gospodarstwa prowadzące działalność rolniczą stanowią 69,9%), powiecie sokólskim (analogicznie 11.262, 87,3%) i powiecie bielskim (10.413, 84,5%). Z kolei najmniej gospodarstw jest na terenie powiatu sejneńskiego (3.244), grajewskiego (4.326) i powiatu zambrowskiego (4.371). Porównując z kolei największy odsetek gospodarstw prowadzących działalność rolniczą na pierwszym miejscu plasuje się powiat wysokomazowiecki (95,8% wszystkich gospodarstw), kolneński (93,6%) i powiat łomżyński (93,3%).
W 2002 roku w województwie Podlaskim przeznaczono 638,6 tys. ha (89,5% ogółu gruntów rolnych), tj. o 94,0 tys. ha (o 12,8%) mniej niż w 1996 roku, a w porównaniu z 2001 rokiem o 104,4 tys. ha (o 14,0%) mniej.
Powierzchnia zasiewów według grup ziemiopłodów ogółem |
||||||
Wyszczególnienie |
Ogółem |
Zboża* |
Strączkowe jadalne |
Ziemniaki |
Przemysłowe |
Pastewne |
Województwo |
638.612 |
512.403 |
228 |
56.523 |
9.338 |
52.835 |
Podregion białostocko-suwalski |
415.046 |
341.051 |
197 |
31.776 |
5.538 |
30.580 |
Podregion Łomżyński |
223.566 |
171.352 |
30 |
24.747 |
3.800 |
22.255 |
Powiat Łomżyński |
53.741 |
42.312 |
7 |
7.278 |
60 |
3.639 |
* - Zboża podstawowe, owies z jęczmieniem i inne mieszanki zbożowe, kukurydza na ziarno, proso i inne zbożowe
Jak wskazują powyższe dane, w strukturze zasiewów w Województwie 80,2% stanowią zboża ogółem (w kraju odsetek ten wynosi 77,1%), a w powiecie Łomżyńskim - 78,73%. Powierzchnia zasiewów poszczególnym upraw w gospodarstwach indywidualnych zdominowana jest zatem przez zasiew zbóż i ziemniaków. Taka struktura zasiewów spowodowana jest między innymi niską bonitacją gleb (przeważają grunty klasy V i VI).
Zgodnie z wynikami Powszechnego Spisu Rolnego 2002 pogłowie gatunków zwierząt gospodarskich w powiecie łomżyńskim kształtowało się następująco:
Ogółem – pogłowie bydła |
Cielęta w wieku poniżej 1 roku |
Młode bydło w wieku 1-2 lat |
Bydło w wieku powyżej 2 lat |
59.875 |
13.709 |
10.279 |
35.887 |
Ogółem – pogłowie trzody chlewnej |
Prosięta (do 20 kg) |
Warchlaki (od 20 do 50 kg) |
Trzoda chlewna powyżej 50 kg |
89.049 |
34.605 |
23.321 |
31.120 |
Ogółem – pogłowie owiec i kóz |
Owce |
Kozy |
|
516 |
244 |
272 |
|
Pogłowie pozostałych zwierząt gospodarskich ogółem |
Konie |
Króliki (samice) |
Pnie pszczele |
5.561 |
1.552 |
2.638 |
1.208 |
Należy nadmienić, że ponad 81% gospodarstw utrzymuje się wyłącznie bądź głównie z pracy we własnym gospodarstwie rolnym.